Levin w Łodzi

Najbliższą premierą w Teatrze Nowym im. Kazimierza Dejmka w Łodzi, w sobotę, będzie \'\'Mord\'\' Hanocha Levina, sztuka najwybitniejszego współczesnego dramatopisarza żydowskiego, którą reżyseruje Norbert Rakowski

- To trzy oddzielne historie, pozornie ze sobą niezwiązane. Łączy je temat. W każdej człowiek musi dokonać wyboru w kategoriach moralnych - wyjaśnia reżyser. - Zamiast wzbić się na wyżyny humanitaryzmu, pod wpływem impulsu w człowieku budzi się natura zwierzęca. Nad postaciami górują emocje, z którymi nie potrafią sobie poradzić.

Jak mówi Rakowski, sytuacje i zdarzenia są realistycznie zarysowane, ale \'\'Mord\'\' bliższy jest dramatowi antycznemu niż naturalistcznej sztuce współczesnej.

- Levin opisał zdarzenia używając nie konkretnych person, ale posługując się archetypowymi figurami dramatu. Postaci nie mają nawet imion. Mamy Opalonego Żołnierza, Wycieńczonego Robotnika, Ojca. Już one zaznaczają bardzo uniwersalny język tego dramatu - mówi reżyser \'\'Mordu\'\'. - Nie dotykamy polityki. Skupiamy się na tematach społeczno-egzystencjalnych i postawach moralnych.

Jak doszło do zmiany tłumaczenia tytułu (dotąd sztuka grana była pt. \'\'Morderstwo\'\')?

- Pomysł wyszedł od dyrektora teatru Zdzisława Jaskuły. Ucieszyło mnie to, bo sam też myślałem o funkcji tytułu - mówi Rakowski. - \'\'Mord\'\' bardziej dotyka zjawiska, o którym opowiadamy. Sztuka mówi bardziej o mordzie na człowieczeństwie, dokonywanym na przestrzeni wielu lat i pokoleń, niż zabójstwie konkretnego człowieka.

Hanoch Levin urodził się w 1943 roku w Tel Awiwie, a pochodził z rodziny, która w latach 30. XX wieku wyemigrowała z Łodzi do Palestyny. Odbył służbę w armii izraelskiej, w latach 60. studiował literaturę hebrajską i filozofię na uniwersytecie w Tel Awiwie. Wydał 56 dramatów, z których ponad połowę wystawiono za jego życia (część sam reżyserował).

Sobotnią premierę poprzedzi Sesja Levinowska. Wezmą w niej udział tłumacze i krytycy, ludzie teatru i literatury. Początek o godz. 13 we foyer Dużej Sali \'\'Nowego\'\'. Wstęp wolny.

Łukasz Kaczyński
Polska Dziennik Łodzki
4 lutego 2011