Mikołaj Grabowski (1946)

Urodził się 5 grudnia 1946 w Chrzanowie.

Absolwent studiów aktorskich (1969) i reżyserskich (1977) w krakowskiej PWST.

Po ukończeniu studiów aktorskich występował w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, zaś po ukończeniu studiów reżyserskich pracował w Teatrze im. Norwida w Jeleniej Górze i Teatrze im. Jaracza w Łodzi.

W latach 1981-1982 jako dyrektor naczelny i artystyczny kierował poznańskim Teatrem Polskim. W 1982 przeniósł się do Krakowa na stanowisko dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru im. Słowackiego, które zajmował do 1985. W następnych latach reżyserował w Teatrze Ludowym w Krakowie – Nowej Hucie, Teatrze im. Jaracza w Łodzi, Pantheater Kampnagel w Hamburgu oraz w Teatrze im. Słowackiego. W latach 1999-2002 dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Nowego w Łodzi. 1 września 2002 objął funkcję dyrektora artystycznego Starego Teatru w Krakowie, a rok później został także dyrektorem naczelnym tej sceny. Od 1987 współpracuje z Teatrem STU w Krakowie, od 1997 jest (wspólnie z Krzysztofem Jasińskim) jego dyrektorem artystycznym.

Od 2002 do 2012 roku był dyrektorem Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (od stycznia 2013 Jan Klata).

Wyreżyserował wiele cenionych i nagradzanych spektakli teatralnych oraz telewizyjnych, m.in. Opis obyczajów wg Jędrzeja Kitowicza w Teatrze STU (1990), Trans-Atlantyk Witolda Gombrowicza w Teatrze im. Jaracza, Teatrze im. Słowackiego i Teatrze Telewizji czy Prorok Ilja Tadeusza Słobodzianka w Teatrze Nowym w Łodzi (2000).

W Teatrze Polskiego Radia zagrał i wyreżyserował kilkanaście spektakli od „Bolesława Śmiałego" Stanisława Wyspiańskiego, „Karambol" Zygmunta Korusa, do „Myślę o Tobie, Erendiro" Gabriela Garcii Marqueza. Zrealizował jako adaptator i reżyser trzyczęściowe słuchowisko „Pan Tadeusz" z obsadą złożoną z największych aktorskich znakomitości.

Pracuje również jako pedagog. W 1969 rozpoczął jako asystent pracę w PWST w Krakowie. W latach 1998-2008 był dziekanem Wydziału Reżyserii na tej uczelni. Od 1995 profesor.

Jest scenarzystą, adaptatorem, aktorem i reżyserem filmowym. Wystąpił m. in. „Karierze Nikosia Dyzmy", „Pręgach" oraz filmie „Karol". „Człowiek, który został papieżem". Grał w kilku serialach filmowych np. „Artyści" w reż. Moniki Strzępki. Obecnie trwają zdjęcia do filmu „Rock'n'roll Eddie" w reż. i wg scenariusza Tomasza Szafrańskiego.

Jest bratem aktora Andrzeja Grabowskiego, mężem aktorki Iwony Bielskiej i ojcem operatora filmowego Michała Grabowskiego.

Nagrody i odznaczenia:

1980 - Wrocław - XXI FPSW - wyróżnienie za reżyserię przedstawienia "Dacza" Ireneusza Iredyńskiego w Teatrze im.Stefana Jaracza w Łodzi
1980 - Łodź - Nagroda WKiS m. Łodzi z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru
1980 - Szczecin - XV OPZTMF - Wielka Nagroda Publiczności, nagroda jury dla przedstawienia "Kwartet" Bogusława Schaeffera w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi
1981 - Łódź - Srebrna Łódka - nagroda dla najlepszego przedstawienia roku - dla spektaklu "Pamiątki Soplicy" Henryka Rzewuskiego w Teatrze im.Stefana Jaracza w Łodzi
1981 - Szczecin - XVI OPZTMF - Nagroda Publiczności za najlepsza kreację aktorską - za rolę w przedstawieniu "Audiencja II" Bogusława Schaeffera (Łódź)
1981 - Opole - VII OKT - nagroda za inscenizację "Pamiątek Soplicy" wg Henryka Rzewuskiego w Teatrze im.Stefana Jaracza w Łodzi
1981 - Wrocław - XXII FPSW - wyróżnienie za reżyserię "Trans-Atlantyku" Witolda Gombrowicza w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi
1981 - Nagroda im.Konrada Swinarskiego za samodzielne i oryginalne dokonania artystyczne ostatnich dwóch lat, a zwłaszca za zrealizowane w T.Jaracza w Łodzi :"Kwartetu" B. Schaeffera,"Pamiątek Soplicy" Rzewuskiego,"Trans-Atlantyku" Gombrowicza
1982 - Łódź - Srebrna Łódka - nagroda dla najlepszego spektaklu roku - dla przedstawienia "Trans-Atlantyk" Witolda Gombrowicza w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi
1984 - Opole - X OKT - nagroda za inscenizację "Irydiona" Zygmunta Krasińskiego w Teatrze im.Juliusza Słowackiego w Krakowie
1987 - Wrocław - XXVI FPSW - nagroda za rolę w przedstawieniu "Scenariusz dla trzech aktorów" Bogusława Schaeffera w Teatrze STU w Krakowie
1987 - Szczecin - XXII OPTMF - Wielka Nagroda Publiczności, I nagroda jury, nagroda za reżyserię przedstawienia "Scenariusz dla trzech aktorów" Bogusława Schaeffera w Teatrze STU w Krakowie
1988 - Szczecin - XXIII OPTMF - Wielka Nagroda Publiczności, Nagroda Publiczności Polic za przedstawienie "Kto się boi Virginii Woolf?" Edwarda Albee'ego w Teatrze STU w Krakowie oraz nagroda jury za rolę George'a w tym przedstawieniu.
1988 - Kalisz- XXVIII KST - nagroda za stworzenie kreacji aktorskiej w przedstawieniu "Scenariusz dla trzech aktorów" Bogusława Schaeffera w Teatrze STU w Krakowie
1990 - Opole - XVI OKT - nagroda za adaptację i koncepcję przedstawienia "Opis obyczajów czyli jak zwyczajnie wszędzie miesza się zło do dobrego" ks.Jędrzja Kitowicza w Teatrze STU w Krakowie
1990 - Szczecin - XXV Ogólnopolski Przegląd Teatrów Małych Form - Wielka Nagroda Publiczności, Nagroda Główna Jury, Nagroda Studia R - za przedstawienie "Opis obyczajów czyli jak zwyczajnie się miesza zło do dobrego"wg J. Kitowicza w Teatrze STU w Krakowie
1990 - Łódź - nagroda "Głosu Porannego" - dla najpopularniejszego spektaklu sezonu w Teatrze im.Stefana Jaracza w Łodzi - za przedstawienie "Obywatel Pekosiewicz" Tadeusza Słobodzianka
1990 - Opole - XVI OKT - nagroda za podjęcie ważnych prób interpretacyjnych polskiego repertuaru klasycznego
1991 - Wrocław - XXIX FPSW - nagroda za poszukiwania nowych form ekspresji aktorskiej i szczególną umiejetność nawiązywania kontaktu w widzami w przedstawieniu "Opis obyczajów" ks.Jędrzeja Kitowicza w Teatrze STU w Krakowie
1991 - Kalisz - XXXI KST - nagroda główna zespołowa za przedstawienie "Opis obyczajów..." wg ks. Jędrzeja Kitowicza w Teatrze STU w Krakowie
1992 - Szczecin - XXVII OPTMF - II nagroda jury dla Teatru STU w Krakowie za "Próby" Bogusława Schaeffera
1996 - Opole - XXI OKT - nagroda za teatralizację "Opisu obyczajów..." ks. Jędrzeja Kitowicza w Teatrze STU w Krakowie
1997 - Kraków - Złota Maska - za przedstawienie "Opis obyczajów II" wg ks. Jędrzeja Kitowicza w Teatrze im.Juliusza Słowackiego w Krakowie
1998 - Złoty Krzyż Zasługi
1998 - Warszawa - IV OKNWPSW - nagroda za reżyserię przedstawienia "Obywatel Pekoś" Tadeusza Słobodzianka w Teatrze im.Juliusza Słowackiego w Krakowie
2000 - Warszawa - VI OKNWPSW - Grand Prix dla przedstawienia "Prorok Ilja" Tadeusza Słobodzianka w Teatrze Nowym w Łodzi
2000 - Gorzów - XVIII GST - nagroda publiczności oraz nagroda dziennikarzy dla przedstawienia "Prorok Ilia" Tadeusza Słobodzianka w Teatrze Nowym w Łodzi
2001 - Gdańsk - Złoty Yorick - Nagroda Fundacji Theatrum Gedanense w konkursie na najlepszą inscenizację dramatów Williama Shakespeare'a w sezonie 2000/2001 - za przedstawienie "Król Lear" w Teatrze Nowym w Łodzi
2001 - Zabrze - I Festiwal Dramaturgii Współczesnej - nagroda za reżyserię przedstawienia "Prorok Ilja" Tadeusza Słobodzianka w Teatrze Nowym w Łodzi
2005 - Srebrny Medal Gloria Artis-Zasłużony Kulturze
2006 - Warszawa - XV Konkurs Teatrów Ogródkowych - Nagroda Wielka Ogródkowa dla przedstawienia "Scenariusz dla trzech aktorów" Teatru Korez z Katowic oraz trzecia nagroda publiczności
2008 - Radom - VIII Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski - Nagroda za adaptację tekstu i reżyserię spektaklu "Trans-Atlantyk" w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie
2012 - Tarnów - XVI Ogólnopolski Festiwal Komedii Talia - nagroda za scenariusz i reżyserię przedstawienia "O północy przybyłem do Widawy, czyli opis obyczajów III" w Teatrze IMKA w Warszawie
2012 - Radom - X Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski - Grand Prix dla Teatru IMKA z Warszawy za spektakl "Dzienniki" oraz nagroda indywidualna za reżyserię spektaklu "Dzienniki" w Teatrze IMKA oraz spektaklu "Wspomnienia polskie" z Teatru Powszechnego w Radomiu
2012 - Kraków - nagroda miasta Krakowa
2012 - Nagroda Specjalna miesięcznika "Teatr" za to, że "wprowadził na scenę sarmacką tradycję i podjął twórczą dyskusję, ostatnio w spektaklach <Pan Tadeusz czyli Ostatni Zajazd na Litwie" oraz <Dwanascie stacji>
2013 - Opole - Złota Maska w kategorii "najlepsza reżyseria" - za reżyserię przedstawienia "Dwanaście stacji" w Teatrze im. Kochanowskiego w Opolu
2013 - Poznań - VI Spotkania Teatralne "Bliscy Nieznajomi" - Nagroda Publiczności dla przedstawienia "Pan Tadeusz czyli Ostatni Zajazd na Litwie" z Narodowego Starego Teatru w Krakowie
2013 - Zabrze - XIII Festiwal Dramaturgii Współczesnej "Rzeczywistość przedstawiona" - nagroda za reżyserię przedstawienia "Dwanaście stacji" w Teatrze im. Kochanowskiego w Opolu
2014 - Radom - XI Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski - nagroda zespołowa dla Teatru IMKA za spektakl "Operetka"

Źródło: Wikipedia, E-teatr, FilmPolski



Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
5 grudnia 2017