Pamięć tańcem zapisana

Spektakl Warszawskiego Muzeum Tańca inspirowany jest sylwetkami 23 warszawskich tancerek. Lawinowy rozwój ich karier solowych został dramatycznie przerwany we wrześniu 1939 roku. Modernistyczne prace przez nie tworzone cieszyły się popularnością na scenach polskich i zagranicznych. Nielicznym udało się przeżyć niemiecką okupację i kontynuować karierę w Polsce Ludowej. Praca jest odpowiedzią choreograficzną na biografie taneczne młodych kobiet, dokumentowane przez skromne notatki i nieliczne zdjęcia.

Poszukując źródeł informacji na temat ich twórczości, odwołujemy się do somatycznych wspomnień, kiedy pamięć rzeczywistości zostaje zapisana w ciele jako ruch, gest, doznanie. Technika taneczna poprzez codzienną praktykę zmienia i kształtuje ciało tancerki, sprawiając, że jej jakość ruchu i sylwetka stają się dziełem sztuki. Wojna natomiast, na poziomie ciała, może doprowadzić do uszkodzeń, zniekształceń oraz unicestwienia wszystkich tych osiągnięć. Balansując pomiędzy dwoma biegunami doznań somatycznych, tworzymy choreograficzną odpowiedź na niezliczoną kolekcję pas znanych nam 23 gwiazd przedwojennej warszawy.

W spektaklu poświęconym 23 postaciom, jakimi są: Janina Mieczyńska, Tacjanna Wysocka, Irena Prusicka, Halina Hulanicka , Jadwiga Hryniewiecka, Ziuta Buczyńska, Janina Leitzkówna, Loda Halama, Franciszka Mannnówna (Manheimer), Pola Nireńska (Nirensztajn), Hanna Szwarcówna, Irena Szymańska, Natalia Lerska, Barbara Bittnerówna , Olga Sławska, Rena Hryniewiczówna, Pola Gobi (Pola Gobińska), Teresa Dobrowolska, Stefania Grodzieńska, Milena Luczówna, Hanna Lebedowicz, Danuta Kwabiszewska i Natalia Lerska posługujemy się klasycznymi środkami ekspresji scenicznej, jakimi są światło i przestrzeń. Spektakl ma z założenia mieć strukturę koncertową, w której fragmenty choreografii pokazywane będą jako kolejne utwory do muzyki fortepianowej granej na żywo. Towarzyszące utwory wokalne będą częścią tego repertuaru, wykonywane na żywo będą stanowić o jakości ekspresji tanecznej.

W spektaklu występuje sześć tancerek, z pochodzenia warszawianek lub pracujących w warszawie profesjonalistek, które są znane i chętnie oglądane przez liczną publiczności. Niezwykle sprawne technicznie, wykształcone w technice klasycznej, używają swoich umiejętności, aby tworzyć współczesne szkice i obrazy tańcem i ruchem. Tancerki i choreografki występujące w Ostatnim pas mają już za sobą szereg sukcesów scenicznych w Polsce i w Europie i to właśnie ich dialog z historycznymi postaciami warszawskimi będzie największą atrakcją tego wydarzenia.

Joanna Stasina
Materiał Muzeum
24 października 2019