Pięknego lata i prawdziwego wypoczynku

W ostatnią sobotę czerwca spektaklem „Kopciuszek" pożegnaliśmy się z Widzami na dwa miesiące wakacji. Dziękując za wszystkie wspólnie spędzone chwile, pełne emocji i wzruszeń, życzymy pięknego lata i prawdziwego wypoczynku. Stęsknieni wrócimy do siebie we wrześniu. Tymczasem podsumujmy sezon 2024/25, który przyniósł nam wiele radości i satysfakcji.

Zrealizowaliśmy dwie premiery:

„(Prawie) ostatnie święta" Jo Nesbø
(na podstawie powieści Doktor Proktor i niemal ostatnie święta)
przekład: Iwona Zimnicka, teksty piosenek: Lech Walicki, adaptacja i reżyseria: Grzegorz Eckert, scenografia: Jerzy Basiura, muzyka: Iga Eckert
premiera: 9 listopada 2024

„Brzydkie kaczątko" Hansa Christiana Andersena
scenariusz, reżyseria, scenografia Anita Piotrowska, muzyka Maciej Cempura, reżyseria światła Prot Jarnuszkiewicz, konsultacja ruchu scenicznego Błażej Twarowski
premiera 29 marca 2025

Byliśmy ponadto koproducentem inscenizacji pt. „Alicja w Krainie Czarów" Lewisa Carrolla (adaptacja Miłosz Markiewicz, reżyseria i scenografia Justyna Łagowska) przygotowanej przez Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego. W 16-osobowej obsadzie znalazła się czwórka aktorów naszego zespołu – Katarzyna Prudło, Grzegorz Eckert, Dawid Kobiela, Bartosz Socha, a część elementów dekoracji wykonały pracownie Ateneum. Premiera odbyła się 30 maja na Dużej Scenie Teatru Śląskiego.

W repertuarze pozostawało wiele spektakli z poprzednich sezonów; publiczność miała do wyboru aż 19 tytułów, zagraliśmy ponad 200 spektakli dla blisko 16 000 widzów.

W Galerii Ateneum przygotowano 6 ekspozycji: w ramach X Katowickiej Nocy Galerii NOC-K_2024 odbył się wernisaż malarstwa Magdaleny Łacek-Filody „Konfesjonały pełne zwierzeń". Wystawą „80 lat minęło..." pod Honorowym Patronatem Prezydenta Miasta Katowice oraz pod patronatem Polskiego Ośrodka Lalkarskiego POLUNIMA rozpoczęliśmy pod koniec grudnia obchody 80-lecia istnienia Ateneum. Do wystawy, której towarzyszył bogato ilustrowany katalog online oraz warsztaty edukacyjne, wrócimy jeszcze w październiku przy okazji głównych uroczystości jubileuszowych. Od stycznia do czerwca można było oglądać kolejno prace Kai Renkas „Wycinanki połamanki", Olgi Pałki „Suchy deszcz", Antoniego Kowalskiego „Eden. Malarstwo i grafika" oraz Kazimierza Cieślika „Obrazy 2024/2025".

Zaraz po wakacjach, na początku września 2024 aktorzy Ateneum wzięli udział w Narodowy Czytaniu „Kordiana" Juliusza Słowackiego w Filii nr 32 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Katowicach-Ligocie. Przy tej okazji wyeksponowane zostały elementy scenografii autorstwa Mirka Kaczmarka z przedstawienia w reżyserii Jakuba Roszkowskiego, zrealizowanego w 2018 roku.

Tradycyjnie włączyliśmy się w wydarzenia 14. edycji Nocy Teatrów GZM, zapraszając młodzież i dorosłych na czytanie udramatyzowane sztuki Anny Wieczorek „Troja. Wojny nie będzie!" w reżyserii Katarzyny Hory oraz warsztaty teatralne „Poczytajmy dramatycznie!" poprowadzone przez Katarzynę Prudło.

Jesienią Teatr zaprezentował się na trzech przeglądach. Sztukę Erharda Schmieda „Czwórka z papieru i sznurka" w reżyserii Roksany Miner zagraliśmy na scenie Teatru Maska w Rzeszowie podczas 14. Festiwalu Teatrów Ożywionej Formy MASKARADA 2024. Festiwal odbywający się pod hasłem nie/GRZECZNI miał formułę niekonkursową.

Na II Dziecięcym Festiwalu Teatralnym, zorganizowanym przez Śląski Teatr Impresaryjny im. Henryka Bisty w Rudzie Śląskiej, oklaskiwano „Kopciuszka" w reżyserii zespołu aktorskiego pod kierunkiem Beaty Zawiślak. Przedstawienie było też transmitowane online.

„Łysek z pokładu Idy" Gustawa Morcinka w reżyserii Konrada Dworakowskiego znalazł się natomiast w programie II edycji multidyscyplinarnego przeglądu Przystanek Śląsk, wydarzenia prezentującego najważniejsze przedstawienia scen województwa śląskiego, które poruszają temat lokalności.

Marzec 2025 był dla Teatru wspaniałym miesiącem obfitującym w sukcesy artystyczne. Z okazji Światowego Dnia Lalkarstwa podczas uroczystości w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie otrzymaliśmy Lalkarski Atest Jakości LAJK POLUNIMA 2024 za przedstawienie pt. „Inny" Jarosława Murawskiego w reżyserii Tomasza Maśląkowskiego. Nagroda ustanowiona została w ubiegłym roku z myślą o wyróżniających się artystycznie spektaklach i twórcach teatralnych wykorzystujących lalkowe środki wyrazu. Warto dodać, że otrzymaliśmy ją jako pierwsi.

Podczas tej samej gali dyrektorka MAŁGORZATA LANGIER odznaczona została Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis" – odebrała go z rąk Ministry Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanny Wróblewskiej.

Krótko po Międzynarodowym Dniu Teatru w Teatrze im. Wyspiańskiego wręczono Złote Maski, nagrody teatralne w województwie śląskim za rok 2024. Z radością informujemy, że wspomniane już wyżej przedstawienie „Inny" nagrodzono ZŁOTĄ MASKĄ w kategorii spektakl dla młodych widzów. Statuetkę dla Śląskiego Teatru Lalki i Aktora Ateneum odebrała dyrektorka Małgorzata Langier. Wśród nominowanych za rolę w teatrach lalkowych znalazł się również odtwórca głównej postaci w tej samej sztuce – MICHAŁ SKIBA.

„Inny" okazał się też inscenizacją niezwykle interesującą dla organizatorów festiwali. W styczniu zagraliśmy w krakowskim Nowohuckim Centrum Kultury w ramach Festiwalu Teatrów dla Dzieci. W kwietniu „Innego" oklaskiwano na scenie Teatru Lalki Tęcza podczas 3. Festiwalu Plastyki Teatrów Lalki i Formy Słupsk 2025. Z satysfakcją podkreślamy, że międzynarodowe jury przyznało NAGRODĘ ZA REŻYSERIĘ sztuki TOMASZOWI MAŚLĄKOWSKIEMU za oryginalne pomysły i unikalne rozwiązania sceniczne.

Już dziś możemy się pochwalić, że ten odnoszący sukces za sukcesem spektakl otrzymał zaproszenia na trzy kolejne festiwale, które odbędą się jesienią: VII Festiwal małych Prapremier w Wałbrzychu, 15. Międzynarodowy Festiwal Teatrów Ożywionej Formy Maskarada w Rzeszowie i XXXII Ogólnopolski Festiwal Teatrów Lalek w Opolu!

Od 4 do 10 maja mieliśmy wielką przyjemność reprezentować na Wystawie Światowej EXPO 2025 w japońskiej Osace nasz region. W programie Tygodnia Województwa Śląskiego znalazł się przygotowany specjalnie na tę okazję spektakl pt. „Niespodzianka" w reżyserii Daniela Arbaczewskiego, warsztaty tworzenia masek teatralnych i pokazy na szczudłach. W polskim pawilonie prezentowany był także filmowy materiał promocyjny o naszym Teatrze.

W maju ogłoszono także wyniki 36. Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży w Poznaniu. I nagrodę otrzymała nasza aktorka – URSZULA GOŁDOWSKA – za dramat „Kompania Kompletnej Klęski". Warto dodać, że do Konkursu zgłoszonych zostało 113 sztuk.

Sporo działo się pod znakiem edukacji. Zrealizowaliśmy 259 warsztatów dla dzieci, młodzieży i dorosłych, w których wzięło udział 4 501 osób.

W ramach projektu „Wędrówki z Łyskiem" odbyły się uteatralizowane gry terenowe i spacery zainspirowane dziedzictwem górniczym w Wodzisławiu Śląskim i Suszcu, poszerzające pole odbioru spektaklu „Łysek z pokładu Idy".

Projekt „Historie sąsiedzkie" zaowocował natomiast cyklem spacerów i grą miejską dotyczącą historii dzielnicy Śródmieście.

Przygotowaliśmy też dwa niezwykłe spektakle z uczniami Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej w Dąbrowie Górniczej oraz Zespołu Szkół Specjalnych nr 4 w Sosnowcu, które są dostępne online (projekty: „Nasze życzenia" i „Nasze marzenia").

W ramach zadania ReFORMA odbyły się 22 warsztaty i kilkadziesiąt konsultacji adresowanych do nauczycieli i animatorów kultury z zakresu pedagogiki teatru. Wielokrotnie dzieliliśmy się doświadczeniami i dobrymi praktykami, goszcząc u siebie studentów Pedagogiki teatru (Uniwersytet Warszawski), Kulturoznawstwa, Etnologii i Pedagogiki (Uniwersytet Śląski), Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki (Politechnika Śląska), słuchaczy kierunku Terapia zajęciowa (COSINUS) oraz kadry kultury (uczestnicy projektu „Projektowanie uniwersalne" Narodowego Centrum Kultury).

Warto się pochwalić, że pracowniczki Działu Edukacji wzięły udział w programie głównym Ogólnopolskiej Giełdy Projektów – prezentując działania Teatru Ateneum dla młodzieży – oraz w NieKongresie Animatorów i Animatorek Kultury.

Dodajmy, że w pracy edukacyjnej towarzyszyło nam 5 praktykantek, uczestniczek programu „Praktykuj w kulturze" Narodowego Centrum Kultury.

Aktualnie pracujemy intensywnie nad organizacją 15. edycji Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek Katowice Dzieciom, który odbędzie się w dniach 1-4 października, przy czym na zakończenie wydarzenia zaplanowano Galę Jubileuszową z okazji 80-lecia naszego Teatru.

Od 19 sierpnia rozpoczną się natomiast próby do prapremierowej realizacji pt. „Masara" wg opowiadania Szczepana Twardocha w adaptacji i reżyserii Roberta Jarosza, ze scenografią Anity Piotrowskiej. W ramach programu rządowego zadanie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Premiera planowana jest na początek listopada 2025.

Jak widać, w nowym sezonie BĘDZIE SIĘ DZIAŁO!

Renata Chudecka
Śląski Teatr Ateneum
5 lipca 2025