Powstanie Muzeum Tadeusza Kantora

Władze małopolski i Krakowa zawarły wczoraj porozumienie w sprawie wymiany nieruchomości, co pozwoli na budowę Muzeum Tadeusza Kantora. Obiekt ma powstać w 2011 r.

Srebrnym piórem ze zbiorów Muzeum Historycznego marszałek województwa małopolskiego Marek Nawara i prezydent Krakowa Jacek Majchrowski podpisali wczoraj porozumienie w sprawie zamiany nieruchomości. Gmina miejska Kraków przejmie udziały województwa małopolskiego w pałacu Krzysztofory, oddając w zamian m.in. swoją część działki przy ul. Nadwiślańskiej, gdzie - zgodnie z projektem - ma powstać Muzeum Tadeusza Kantora. Oznacza to, że obiekt poświęcony jednemu z najsławniejszych i najbardziej twórczych polskich artystów XX wieku ma szansę na powstanie w przewidywanym terminie. Przeszkodą był dotąd stan własności; przypomnijmy, że działka i zabudowania starej elektrowni podgórskiej przy ul. Nadwiślańskiej miały dwóch właścicieli, miasto i województwo. Urząd Marszałkowski, w którego gestii pozostaje Cricoteka (inicjator i organizator Muzeum Tadeusza Kantora) podjął działania na rzecz scalenia tego niewielkiego terenu. Z kolei władze miejskie zainteresowane były uzyskaniem będących własnością Cricoteki pomieszczeń w pałacu Krzysztofory, gdzie mieści się Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Znalezienie odpowiednich terenów na wymianę, wycena i ustawowe procedury związane z przeniesieniem prawa własności są u nas wyjątkowo długotrwałe. Podpisane wczoraj porozumienie, określane przez umawiające się strony jako wstępne, otwiera możliwość rozpoczęcia inwestycji przy Nadwiślańskiej. Cricoteka ma już zaawansowaną koncepcję projektu i preumowę na finansowanie w ramach Małopolskiego Programu Rozwoju Regionalnego. Podczas wczorajszego spotkania, odbywającego się w starej elektrowni podgórskiej, dyrektorka Cricoteki Natalia Zarzecka wraz z projektantami (Stanisław Deńko, Piotr Nawara i Agnieszka Szultk) przedstawiła wizualizację przyszłego muzeum, interesująco łączącego stare obiekty postindustrialne z nowoczesną budowlą. Koszt inwestycji - o czym pisaliśmy - ma wynieść blisko 35 mln zł. Rozpoczęcie prac budowlanych planuje się na rok 2009, zakończenie inwestycji - na rok 2011. Czy oznacza to, że za trzy lata Ośrodek Dokumentacji i Badań Sztuki Tadeusza Kantora zrezygnuje ze swojej głównej siedziby przy ul. Kanoniczej (w zabytkowej kamieniczce wynajmowanej od kurii metropolitalnej), przenosząc zbiory i działalność na ul. Nadwiślańską? Natalia Zarzecka mówi, że decyzji jeszcze nie podjęto; wszystko zależy od tego, czy wystarczy pieniędzy na utrzymanie i prowadzenie działalności w dwóch obiektach. *** Wczorajsze porozumienie reguluje ważną nie tylko w skali Krakowa sprawę budowy Muzeum Tadeusza Kantora i poszerza stan posiadania mieszczącego się w Krzysztoforach Muzeum Historycznego. Niejasna pozostaje przyszłość trzeciego lokatora Krzysztoforów, Grupy Krakowskiej - żywej historii powojennej polskiej awangardy artystycznej. Gdy Grupa Krakowska odkryła dla siebie i wyremontowała część krzysztoforskich piwnic, w obecnych salach ekspozycyjnych Muzeum Historycznego pluskały żywe karpie, a pałac był siedzibą Centrali Rybnej. Dyrektor Muzeum Historycznego Michał Niezabitowski zapowiada, że uszanuje tradycję i piwnica, gdzie od lat mieści się galeria Grupy Krakowskiej, stanie się muzeum miejsca. To piękne, ale Grupa Krakowska to ludzie; dziś raczej starzy, niemniej wciąż twórczy, niezłomni indywidualiści. W krzysztoforskich piwnicach, którym rangę nadała ich twórczość i ich charyzma, są u siebie. Doceniając ideę muzeum miejsca (dyr. Niezbitowski powiedział, że można go trzymać za słowo - trzymamy), nie zapomnijmy o obowiązku jej uczłowieczenia.

Jolanta Antecka
Dziennik Polski
17 kwietnia 2008