Program i twórcy

Po raz pierwszy Opera i Filharmonia Podlaska - Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku zmierzy się w tak szerokim zakresie z materią filmu niemego i jego udźwiękowieniem. Mamy nadzieję, że publiczność, która z tej okazji przybędzie do Białegostoku będzie mile zaskoczona. Festiwal CAMERA!TA to wydarzenie przygotowane, aby obcować nie tylko z kinem, ale przede wszystkim z muzyką filmową i jej twórcami. Zapraszamy na Odeską.

MANIA
Polska gwiazda światowego kina Pola Negri, grana na żywo muzyka Jerzego Maksymiuka
i prawdziwe dzieło kina niemego. Pokaz „Mani. Historii pracownicy fabryki papierosów" zainauguruje I edycję Festiwalu „CAMERA!TA.
Zrekonstruowany cyfrowo film z początków kariery polskiej gwiazdy światowego kina Poli Negri „Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów" odbył nie tak dawno europejskie tournée, zachwycając m.in. publiczność Berlina, Kijowa, Londynu, Madrytu i Paryża.
Proces niezwykle starannej, czasochłonnej i kompleksowej rekonstrukcji filmu rozpoczął się
z inicjatywy Filmoteki Narodowej. Uznawana przez wiele lat za zaginioną kopia „Mani. Historii pracownicy fabryki papierosów” przekazana została FM przez czeskiego kolekcjonera w 2006 roku
i włączona do jej zbiorów. Dzięki zastosowaniu najnowocześniejszych technologii, kulturze przywrócone zostało dzieło kina niemego sprzed blisko stu lat (1918).
Niemiecka produkcja wyreżyserowana przez Eugena Illésa jest wyjątkowo cenna dla polskiej kultury ze względu na tytułową rolę Poli Negri (Barbary Apolonii Chałupiec) – polskiej gwiazdy światowego kina, aktorki fascynującej Rudolfa Valentino, Chaplina, Szalapina, Einsteina, która zawojowała Berlin, Francję i wreszcie Hollywood. Film opowiada poruszającą historię wielkiej miłości tytułowej Mani (pracownicy fabryki papierosów) do utalentowanego kompozytora Hansa i należy do jednego
z pierwszych filmów w bogatym dorobku artystki.
Dzieło powstało w okresie, gdy kino nieme przekraczało bariery narodowe oraz językowe. Wartka dramaturgia, ciekawe zabiegi operatorskie oraz wyszukana scenografia (według projektu Paula Leni, znanego reżysera filmów ekspresjonistycznych) to jedynie niektóre z walorów artystycznych filmu.
Sama zaś kreacja Poli Negri, jej fascynująca gra bez użycia ani jednego słowa, jej ruch – przesadny,
a czasem zadziwiająco oszczędny – sprawiła, że propozycję napisania muzyki do „Mani” przyjął Jerzy Maksymiuk. Skomponowane przez niego walce, tanga i romanse towarzyszą całemu filmowi, doskonale oddając egzaltację uczuciem i ducha tamtych lat. Podczas I edycji Festiwalu „CAMERA!TA” obrazowi filmowemu towarzyszyć będzie muzyka na żywo w wykonaniu Orkiestry OiFP pod dyrekcją kompozytora.
Więcej: http://www.nitrofilm.pl/strona/filmy/film_info/23/mania-historia-pracownicy-fabryki-papieros-w.html
Pokaz filmu „Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów" w reż. E. Illésa odbędzie się
18 października o godzinie 19.
Wprowadzenie do filmu: Naczelny Filmograf Filmoteki Narodowej – Jan Słodowski
Pokaz przygotowany we współpracy z Filmoteką Narodową, która odrestaurowała taśmę filmową.

KINO ZREMIKSOWANE
Piotr Krakowski, trębacz i kompozytor, oraz Jacek Kabziński, VJ i fotograf, połączyli swoje pasje artystyczne tworząc niezwykle plastyczny kolaż muzyki i filmu. Kino zremiksowane to podróż w czasie, która prowadzi nas od filmu niemego i kina awangardowego lat 20, poprzez animacje i wszelkie formy przekazu wizualnego. Znalazło się tam miejsce dla amerykańskich klipów reklamowych z lat 50 i 60, których propagandowy charakter jest zgoła inny niż to, co znamy z przestrzeni sowieckiej. Wszystko razem z muzyką Piotra Krakowskiego przenosi nas w wir wydarzeń, ale przede wszystkim niesie nowe wrażenia artystyczne.
Piotr Krakowski  - trębacz, kompozytor i producent muzyczny, autor muzyki do 4 filmów dokumentalnych i wielu programów telewizyjnych. Współpracował z największymi polskimi stacjami telewizyjnymi: TVP, TVN i TVP Kultura. Poza tym prowadzi ambientowo-popową grupę Milkshop (wydane 2 płyty, zwycięstwo w opolskich „Debiutach”) i projekt „Krakowski: Pankracy Sessions” promujący singiel „Waluta” ze Stanisławem Soyką.
Jacek Kabziński - VJ i fotograf. Tworzył oprawę wizualną wielu koncertów i setów dj’skich m.in. New Century Classisc, Fokus, MK Fever, DJ Aphrodite, Pankaracy Soundsystem, DJ Kebs. Współpracował również z wieloma klubami oraz instytucjami kulturalnymi.
Więcej: http://www.kinozremiksowane.vacau.com/
Pokaz odbędzie się 18 października o godz. 21


ŚWITEŹ
Animowane malarstwo, czyli film niczym obraz. „Świteź” Kamila Polaka
Film animowany „Świteź" Kamila Polaka jest zachwycającym, nowoczesnym połączeniem literatury, malarstwa, animacji i – skomponowanej specjalnie na potrzeby filmu – muzyki.
Z zespolenia tak różnych środków wyrazu artystycznego narodził się świat całkowicie odrębny, inspirujący i pełen fantazji.
Czy w filmie możliwe jest uzyskanie efektu smugi pędzla? Tak. Kamil Polak stworzył niezwykle malarski filmowy obraz, inspirowany XIX-wiecznymi płótnami realistów, takich jak Józef Chełmoński
i Aleksandra Gierymski. Aby osiągnąć tak sugestywny efekt na potrzebę filmu namalowano setki wielkoformatowych obrazów!
Dzięki temu „Świteź” reprezentuje całkowicie nową jakość plastyczną rzadko spotykaną
w produkcjach powstałych w technice współczesnej animacji komputerowej. Dlaczego? Autorowi filmu udało się bowiem kreatywnie połączyć klasyczną animację (w oparciu o tradycyjną technikę malarstwa olejnego) z efektami i animacją komputerową 3D.
Zastosowanie ekspresyjnych i unikalnych estetycznie efektów umożliwiło reżyserowi adaptację romantycznej ballady Adama Mickiewicza pod tym samym tytułem. Jego apokaliptyczna „Świteź”, rozpięta pomiędzy epoką współczesną wieszczowi a średniowieczem, opowiada historię tajemniczego jeziora, na dnie którego leży zaklęte miasto. Oczarowuje historią o cudach. Ukazuje odwieczną walkę dobra ze złem.
Dzięki animowanemu malarstwu w filmie mnożą się w nieskończoność kolejne piętra rzeczywistości. Odsłania się faktura płótna. Płaskie przestrzenie przenikają się w trójwymiarowymi obrazami. Rodzi się nieznany i zachwycający kosmos, podporządkowany – skomponowanej specjalnie przez Irinę Bogdanovich na potrzeby filmu – muzyce na orkiestrę symfoniczną i chór, tym razem w wykonaniu Chóru OiFP oraz Orkiestry Zespołu Szkół Muzycznych w Białymstoku pod dyrekcją Kazimierza Dąbrowskiego. Zachwycające przeżycie estetyczne i połączenie energii kilku pokoleń artystów.
Więcej: http://www.switez.com/
Pokaz filmu „Świteź” w reż. K. Polaka odbędzie się 19 października o godzinie 17.
Spotkanie z Iriną Bogdanovich odbędzie się po pokazie filmu.

ALEKSANDER NEWSKI
Legendarny „Aleksander Newski” z muzyką na żywo
Pokaz „Aleksandra Newskiego” – legendarnego dźwiękowego dokonania reżysera Sergiusza Eisensteina z oryginalną muzyką Sergiusza Prokofiewa będzie jednym z najciekawszych wydarzeń  pierwszej edycji FESTIWALU FILMOWEGO „CAMERA!TA".
Specjalnie dla uczestników Festiwalu pokaz filmu, który fascynuje wielu twórców kultury popularnej, odbędzie się na Dużej Scenie nowego gmachu OiFP-ECS. Cała muzyczna ścieżka dźwiękowa do filmu zostanie wykonana na żywo przez Orkiestrę i Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej pod dyrekcją Jakuba Chrenowicza oraz solistkę OiFP Joannę Motulewicz.
„Aleksander Newski” jest mistrzowsko zrealizowaną podróżą do świata inspirowanego estetyką ikon, eposem ludowym i baśnią. W pierwszym ze swoich arcydzieł powstałych w okresie dźwiękowym Einstein ukazuje XII-wieczną Rosję, rozbitą i nękaną najazdami krzyżaków. Muzykę uwypukla siła obrazu. Poruszamy się wraz z reżyserem w kręgu symboli, płaskich przestrzeni i odrealnionych scenerii. Obserwujemy ścierających się ze sobą wrogów, pustoszących przygraniczne ziemie
i mieszkańców Nowogrodu z walecznym Aleksandrem Newskim na czele.
Rekonstrukcji partytury muzyki do filmu Eisensteina dokonała na podstawie zachowanej ścieżki dźwiękowej filmu (nagranej w 1938 roku) oraz fragmentów kantaty Sergiusza Prokofiewa (pod tym samym tytułem) rosyjska dyrygentka i pianistka Irina Bogdanovich. Dzięki jej pracy festiwalowa publiczność będzie mogła usłyszeć na żywo prawdziwą ścieżkę dźwiękową filmu. Sama Bogdanovich będzie gościem specjalnym tegorocznej „CAMERA!TY”.
Projekcja „Aleksandra Newskiego” w reż. S. Eisensteina odbędzie się 19 października o godz. 19.
Spotkanie z Iriną Bogdanovich odbędzie się po pokazie filmu „Świteź” w reż. K. Polaka
(19 października, godz. 17)

TUZIN. NIEMAULA
w ramach projektu Polsko-białoruskie harmonie: oblicza dźwięków
KASTUŚ KALINOUSKI
 Na fali, ogłoszonej w latach dwudziestych XX w. białorutenizacji, dokonano pierwszej gruntownej analizy powstania styczniowego. W związku z czym Białorusini oficjalnie uznali swojego bohatera narodowego – Konstantego Kalinowskiego. Literatura historyczna tamtych czasów określa go mianem pierwszego białoruskiego rewolucjonisty, który poderwał chłopów do walki z właścicielami ziemskimi. Z dużym szacunkiem opisywano go także w prasie. Kalinowskiemu dedykowano wiersze, sztuki, a jego imieniem nazwano jedną z Mińskich ulic. W 1927 roku o białoruskim bohaterze zdecydowano się nakręcić, z rozmachem, film, a jego w prasie okrzyknięto „białoruskim bojownikiem”... W warstwie muzycznej o Konstantym Kalinowskim opowie białoruski artysta awangardowy: Siarhiej Pukst.

SIARHIEJ PUKST
Siarhiej Pukst – kompozytor, autor aranżacji, pianista, gitarzysta, dziennikarz muzyczny. Wnuk sławnego białoruskiego kompozytora Ryhora Puksta, autora oper „Maszeka” i „Świtezianka”.  Edukację akademicką ukończył w zakresie: klarnetu, rzeźby, lingwistyki oraz wokalistyki. Na początku lat 90-tych XX w. był członkiem punkowego zespołu „Korol pczioł”. W 1997 r. nagrał pierwszy solowy album „Sny” w stylu, który określano jako „nihilistyczny jazz”. Album jego zespołu Pukstband pod nazwą „Strange Glamour” był okrzyknięty najlepszym białoruskim albumem 2004 roku.  Realizował artystyczno-naukowy projekt, w którym 50 osobowy chór wykonał wierszowane teksty oparte na fundamentalnych teoriach fizyki. Strona internetowa http://www.pukst.com/
Pokaz filmu odbędzie się 19 października o godz. 21.30
Wstęp wolny

POPOŁUDNIE Z WAGLEWSKIM
Muzyk doskonały tworzy nie tylko znakomite płyty, ale przede wszystkim świetnie buduje nastrój i wywołuje emocje. Tę najtrudniejszą sztukę weryfikuje praca przy filmie. Wojciech Waglewski wielokrotnie podjął się tego wyzwania, dlatego w ramach CAMEARA!TY, przed koncertem otwierającym trasę koncertową i promującym „Nową Płytę” zapraszamy na projekcje filmów z muzyką tego znakomitego artysty. W programie m.in. „Seszele” z 1990 roku, pełnometrażowy debiut Bogusława Lindy oraz „Trójka do wzięcia” Bartka Konopki, fabuła z 2006 roku, która powstała w ramach projektu „30 minut” oraz niezwykły i poruszający obraz Mariusza Malca „Człowiek wózków” z 2000 roku.
Bilety: 12 zł
Po projekcjach spotkanie z Wojciechem Waglewskim w kawiarni festiwalowej.
VOO VOO – koncert
Dzień po oficjalnym ukazaniu się „Nowej Płyty” zespołu VOO VOO artyści rozpoczynają swoją trasę koncertową. To właśnie w Białymstoku w Operze i Filharmonii Podlaskiej po raz pierwszy premierowo usłyszymy cały nowy koncept-album.
„ Tak. Będę się upierał, że „Nowa płyta” to jest nowy concept album, ale rozumiany „na nowo”. Zapomnijmy tu więc o jakiejś rockowej suicie, tudzież żonglerce artystycznej, czy post-produkcyjnej. Wsłuchajmy się lepiej w dialog bezpośrednio sąsiadujących ze sobą utworów… „Nowa płyta” ma błysk szczególny. Jest bowiem płytą intuicyjnie mądrą rockowo. I może nawet gdzieś konceptualną intuicyjnie… Jest płytą, gdzie obok prawdziwej kompetencji artystycznej znać humor, luz i zespołową, niekłamaną radość grania. Płynie z niej takie właśnie, jasne przesłanie” - http://voovoo.pl
Bilety: 50, 40, 35 zł

PODRÓŻ W CZASIE: CARMEN
Wprowadzenie do klimatu opery „Carmen” zagwarantuje nam seans „Seszeli” Bogusława Lindy. Akcja w dużej mierze toczy się właśnie w operze, ale w naszej operze dopiero po koncercie VOO VOO zabrzmią na żywo dźwięki z opery G. Bizeta. W akcji – artyści OiFP, a na ekranie obraz „Carmen” Cecil DeMille\'a z 1915 roku.
Cecil B. DeMille – reżyser, aktor, producent, członek-założyciel Amerykańskiej Akademii Filmowej, specjalista od monumentalnych dzieł i efektów specjalnych, amerykański król sukcesu i hollywoodzki mistrz wielkich widowisk. Ostatnim jego dziełem i jednym z najznakomitszych jest „Dziesięcioro przykazań” (1956) z Charltonem Hestonem w roli głównej.
Bilety: 15 zł

TUZIN. NIEMAULA
w ramach projektu Polsko-białoruskie harmonie: oblicza dźwięków
U AHNI NARODŻANAJA
Film „Narodzona w ogniu” był zrealizowany z okazji 10-lecia utworzenia Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, jest w związku z tym przesiąknięty agitacyjną ideologia tego czasu. Dla filmoznawców jest interesujący dlatego, że kumuluje artystyczne poszukiwania awangardowego kina tamtych czasów. Jest w nim m.in. dynamiczny rytm montażu,  świetne plany ogólne, wyraźne detale. Jest bardzo wyczuwalny wpływ Daużenki i innych kultowych radzieckich reżyserów, mimo to sukces filmu jest głównie zasługą umiejętności jego twórców.

RE1IKT
Zespół pochodzi ze Świetłogorska na Polesiu, a działalność rozpoczął w 1999 roku. Muzykę tworzy i wykonuje w stylistyce art-rocka, alternatywnego rocka, post-rocka, ale  jest też uważany za pioniera białoruskiego post-metalu. Ma na swoim koncie cztery studyjne płyty i dwa DVD. Wykonując program akustyczny zdobyli pierwsza nagrodę na festiwalu „Jesień Bardów” w 2009 roku. Występowali m.in. na festiwalach „Basowiszcza” i „Halfway Festival”. Więcej informacji na http://re1ikt.com/
Pokaz filmu odbędzie się 20 października, godz. 22.30
Wstęp wolny

Szczegółowe informacje znajdą Państwo na stronie: www.oifp.eu

Bilety do nabycia w kasie OiFP, ul. Odeska 1 oraz na stronie www.oifp.eu w zakładce KUP BILET

Magdalena Kleban
Materiały OiFP
17 października 2012