Renesans Teatru Żydowskiego

Teatr Żydowski w zeszłym roku obchodził swoje 65-lecie. Od 1950 roku zapoznaje polską publiczność z klasyką żydowskiej literatury. Szczególnie w ostatnich latach na deskach Teatru obserwowano głośno komentowane wybitne kreacje aktorskie. A przed nami, podczas XIII Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera, wyczekiwane spektakle w doskonałej reżyserii młodych kreatywnych twórców, prezentujących twórczość pisarzy jidysz w nowoczesnej odsłonie przyjemnej dla współczesnego widza.

Różnorodność gatunkowa, wybitne kreacji aktorskie, współczesne interpretacje tradycyjnej literatury jidysz, wachlarz podejmowanych tematów - składają się na nowoczesny, wciąż rozwijający się Teatr Żydowski. W ramach Festiwalu Warszawa Singera obejrzymy jedno z najlepszych, w opinii widzów oraz ocen recenzentów, przedstawień ubiegłego sezonu teatralnego w reżyserii Anny Smolar. "Aktorzy żydowscy" to odważna, podważająca stereotypy sztuka mająca na celu rozliczenie się z niechlubnych osądów wobec Teatru Żydowskiego i teatralnej sceny żydowskiej w ogóle. Zachęca do zadawania pytań: kim są aktorzy żydowscy? Jak powinien wyglądać współczesny teatr. "Aktorów żydowskich" obejrzymy po raz drugi w ramach Festiwalu Singera.

Adaptacja sceniczna powieści Ota Pavla w reżyserii Jana Szurmieja "Śmierć pięknych saren" opowiada historię wojennej, brutalnej rzeczywistości w typowy dla Czechów sposób: śmiechem przez łzy. Pierwotną idyllę z czasów dzieciństwa i młodości przerywa piekło wojny, głodu, strachu i obozów koncentracyjnych.

Obejrzymy wyjątkowy projekt "The Kishke Monologues" Teatru Yiddishpil z Izraela. Najmłodsza generacja artystów Teatru zabierze widzów w muzyczno-kulinarną podróż po wschodnioeuropejskiej kuchni żydowskiej. Nieprzypadkowo, w końcu jak wiadomo, jedzenie ma w kulturze jidysz miejsce szczególne. Usłyszymy więc dotyczące doświadczeń kuchennych oryginalne monologi i piosenki w języku hebrajskim i jidysz. Humorystyczne i wzruszające.

"Marzec '68. Dobrze żyjcie - to najlepsza zemsta" był jednym z najbardziej wyczekiwanych spektakli 2016 roku. Tematem sztuki wybitnych twórców młodego pokolenia, Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego, jest Marzec 1968 - symbol rewolucji i wyzwolenia oraz jego reperkusje dla naszego ustroju. Jest to przedstawienie o łatwości, z jaką ludzie podporządkowują sobie wydarzenia tak, aby pasowały do ich poglądów.

W Dniu Matki swoją premierę miał peformans połączony ze spotkaniem "Matki". Powstały według idei Gołdy Tencer porusza temat utraty i jednocześnie ratunku. Głos w nim mają matki - te z obozów zagłady, ratujące swoje niemowlęta przed niechybną śmiercią, oraz te drugie, przygarniające i otaczające opieką poza murami getta. Razem z dorosłymi już, uratowanymi dziećmi wspólnie zastanowimy się, co czuły i o czym myślały, jakie pytania zadawały sobie matki po jednej i drugiej stronie muru.

Przesłuchanie byłego Obersturmbannführera SS Adolfa Eichmanna rozpoczęło się 29 maja 1960 w Jerozolimie, prowadził je kapitan izraelskiej policji Avner Werner Less. Rozmawiali blisko 275 godzin. Protokół liczy sobie 3564 strony. W sztuce "Eichmann" w reżyserii Franza Froschauera i Georga Mittendreina (na zdjęciu) widać, w jaki sposób i co Adolf Eichmann zeznaje. Widzowie zajmują pozycję jego rozmówcy. Wypowiedziom Eichmanna towarzyszy chór, stanowiący dla nich historyczną przeciwwagę. Chór podważa zeznania Eichmanna, jest koszmarem, który go ściga. Komentarz chóru to nie tylko suche fakty, ale i bardzo emocjonalne i niezwykle poruszające fragmenty raportów i relacji świadków historii.

Czy można zmierzyć wartość życia jednego człowieka? Czy można poświecić za jednostkę wiele istnień? Jak daleko można się posunąć w walce o wolność i sprawiedliwość? Do czego zdolny jest człowiek w granicznej sytuacji? Na te pytania stara się odpowiedzieć sztuka "Blizny pamięci. Rzecz o Janie Karskim" poświęcona człowiekowi, który próbował zatrzymać Holokaust. W rolę dojrzałego Karskiego oraz w role rozmówców młodego Karskiego wcieli się Jerzy Zelnik, polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, scenarzysta i reżyser teatralny. Odtwórcą roli młodego Karskiego będzie Sebastian Ryś, aktor teatralny młodego pokolenia, wnuk Zbigniewa Rysia, krewny Zofii Rysiównej, ratujących Janowi Karskiemu życie.

W ramach teatralnej odsłony Festiwalu Warszawa Singera obejrzymy także czytania performatywne. W ramach projektu "Przepisy domowe" pomysłodawcy i kuratora Mike Urbaniaka, publiczność zapoznaje się z klasycznymi sztukami żydowskimi we współczesnym, polskim przekładzie. Widzowie tym razem poznają piąty, ostatni z cyklu utwór Szolema Alejchema "Wielka Wygrana", w interpretacji Marty Guśniowskiej i reżyserii Tomasza Szczepanka.

Spektakl "Anne Frank" chorwackiego Miejskiego Teatru Trešnja wprowadzi nas w świat ulicy Prinsegracht w Amsterdamie, przy której, podczas II Wojny Światowej ukrywała się Anna Frank i jej rodzina. (...) Naszym zamiarem jest opowiedzenie historii Anny w formie jak gdyby teatralnej mszy. Mszy, która - pomimo oczywistości faktów - powinna być na tyle poruszająca i nieprzewidywalna, aby każdego z widzów wciągnąć w świat Anny Frank. I aby każdy z widzów, opuszczając ten świat, poczuł, że nie jest już tą samą osobą, co przedtem. [Jakov Sedlar, autor sztuki].

Wyjątkową okazję do obejrzenia tegorocznych spektakli teatralnych będziemy mieli podczas XIII edycji Festiwalu Warszawa Singera, kóry jak co roku odbywa się pod koniec lata. Święto sztuki i kultury żydowskiej zaprezentuje zarówno swoją tradycyjną, jak i uwspółcześnioną odsłonę dla młodego, kreatywnego widza. Miłośników teatru, muzyki, literatury, tańca i sztuki zaprosimy po dużą dawkę emocji do Teatru Kwadrat, Teatru Imka, Centrum Kultury Jidysz, Austriackiego Forum Kultury, w dniach 27 sierpnia - 4 września.



(-) (-)
Materiał organizatora
29 lipca 2016