Teatromania ogarnia Bytom

"Lalki i ludzie" to hasło przewodnie tegorocznej, siedemnastej edycji Międzynarodowego Festiwalu "Teatromania", który w Bytomiu zagości w dniach 22-31 maja. O tym, czego nie wolno nam przegapić w programie tego jednego z najważniejszych wydarzeń teatralnych w regionie, rozmawiamy z Dagmarą Gumkowską - dyrektor artystyczną festiwalu.

Łukasz Karkoszka: W tym roku już po raz siedemnasty Teatromania zawita do Bytomia...

Dagmara Gumkowska: Mam nadzieję, że widzowie kolejny raz zechcą się z nami spotkać i wziąć udział w prezentacji kilkunastu wyjątkowych spektakli, z których wiele nie było dotąd prezentowanych w Polsce. Nasz festiwal to okazja do zobaczenia, jak bardzo zróżnicowany jest świat teatru. W programie każdy znajdzie coś dla siebie: i wytrawni teatromanii, i osoby, które nie myślą o sobie w kategorii bywalca teatru.

Ł.K.: Jakimi kryteriami kieruje się Pani przy wyborze przedstawień?

D.G.: Staramy się wybierać spektakle zrealizowane w nieszablonowy sposób, czy to pod względem tematu, formy, warstwy plastycznej czy użytych środków teatralnych. W tym roku zobaczymy na przykład niesamowity spektakl Korekta - VerTeDance"Korekce" czeskiej grupy VerTeDance, w którym tancerze postanowili udowodnić, że można przygotować taneczne przedstawienie... bez ruszania się z miejsca. Niemożliwe? Jak najbardziej możliwe, o czym przekonają się widzowie już 23 maja. Tematem i scenografią ujęła nas z kolei "Królowa Margot. Wojna skończy się kiedyś" Teatru Polskiego z Bielska-Białej, którą na scenie Beceku zaprezentujemy 24 maja. Spektakl dotyka problemu nietolerancji religijnej. Zachwyca niezwykłą scenografią, nagrodzoną zresztą tegoroczną Złotą Maską. Pod względem scenicznej realizacji zafascynował nas też, utrzymany w cyrkowej stylistyce, spektakl "Na przekór" hiszpańskiej grupy Company Manolo Alcántara, który zobaczymy 29 maja. To przedstawienie udowadnia, że pojęcie "sztuka cyrkowa" jest bardziej pojemne, niż mogłoby się nam wydawać.

Ł.K.: Znakiem rozpoznawczym festiwalu stały się spektakle plenerowe...

D.G.: Zgadza się. Wychodząc na ulice miasta docieramy do nowych odbiorców. Ktoś powie "truizm". Jednak naprawdę podejmowanie działań w przestrzeni miasta sprawia, że ludzie zaczynają się interesować teatrem. Są ciekawi tego, co dla nich przygotowaliśmy. Tegoroczny festiwal otworzy imponujące przedstawienie "Summit_2.0" legendarnego Teatru Ósmego Dnia z Poznania (22 TRANSItion THE2863maja). Najnowszy spektakl "Ósemek" to zrealizowana z rozmachem opowieść o szczycie przywódców europejskich państw i próbie zawarcia pewnych strategicznych porozumień. To też próba odpowiedzi na pytanie, czy potrafimy się jeszcze ze sobą skutecznie porozumiewać i dążyć do wspólnego celu czy liczą się już tylko partykularne interesy. Podczas prezentacji, przekonamy się, że poznański teatr z upływem lat nie zatracił sztuki krytycznego spojrzenia na rzeczywistość. W plenerze odbędzie się również "Spacer..." hiszpańskiego teatru Markelie (24 maja). Aktorzy w barwnym korowodzie przejdą przez miasto i bez słów opowiedzą o tragicznych historycznych wydarzeniach miażdżących ludzką godność i życie. Zdradzę tylko, że aktorzy będą odnajdywać buty, które staną się kanwą opowieści o ich właścicielach. Na świeżym powietrzu zobaczymy również spektakl "Warstwy Bytomia" przygotowany przez aktorów norweskiej grupy Stella Polaris oraz bytomskiej młodzieży (29 maja). Ponadto Stella Polaris zaprezentuje swoje autorskie przedstawienie "Sen szamana" (30 maja). Pochodząc z zimnego kraju, przywiozą do Bytomia prawdziwie średniowieczny karnawałowy temperament. "TRANSITion" to z kolei tytuł finałowego przedstawienia Teatromanii, które zaprezentuje niemiecka grupa PAN.OPTIKUM. Zespół pochwalić może się spektaklem włączonym do programu kulturalnego towarzyszącego Mistrzostwom Świata w piłce nożnej - FIFA World Cup 2006. Do Bytomia przyjadą z naprawdę monumentalnym widowiskiem, łączącym teatr, muzykę, światło oraz wspaniałe efekty pirotechniczne.

Ł.K.: Na Teatromanii nie zabraknie też propozycji dla miłośników klasyki...

D.G.: ... szczególnie tych, którzy lubią, jeśli powraca ona w nowoczesnej i zaskakującej formie. Taki właśnie będzie spektakl "Odyseja" The Paper Cinema (22 maja). Klasyczny tekst Homera zostanie Bliska odejsc fot. Tamsin Druryopowiedziany w konwencji teatru lalkowego przy wykorzystaniu muzyki na żywo i projekcji video. 28 maja pokażemy natomiast przedstawienie Teatru Polskiego z Warszawy "Szekspir Forever". Będzie to brawurowa interpretacja monologów z najważniejszych dzieł Szekspira w wykonaniu Andrzeja Seweryna. Ten spektakl idealnie wpisuje się w tegoroczne hasło Teatromanii - "Lalki i ludzie". Szekspir bowiem znakomicie potrafił wychwycić dwoistość ludzkiej natury i celnie sportretować losy bohaterów targanych emocjami i poddawanych dziejowym próbom. O tym, że los wystawia nas czasem na ciężka próbę opowiada też spektakl "Bliska odejścia" grupy Two Destination Language z Wielkiej Brytanii. W tym projekcie aktorzy snują opowieść o kruchości ludzkiego życia i naszej bezsilności wobec spraw ostatecznych.

Ł.K.: A co czeka fanów offowego teatru?

D.G.: Chociażby wznowiony po kilku latach ujmujący poetyckością spektakl "Wyspy" legendarnej rosyjskiej grupy Derevo. Aktorzy łącząc elementy clownady, tańca i sztuki mimu snują nostalgiczną opowieść, rozgrywającą się na granicy snu i jawy. Na to przedstawienie zapraszamy 25 maja. Eksperymentem teatralnym z pewnością jest też spektakl "Dom w Azji" Agrupación Seor Serrano z Hiszpanii. Zespół, nagrodzony Srebrnym Lwem w kategorii "Teatr" na Biennale 2015 w Wenecji, przywiezie do Bytomia spektakl opowiadający o... polowaniu na Bin Ladena. Zaręczam, że jest to niesamowity projekt teatralny, łączący multimedia, elementy techniki lalkarskiej, gry przedmiotem, gry żywego planu. Do tego odwołuje się do konwencji westernu i nawiązuje do "Moby Dicka". Nie sposób nie wspomnieć jeszcze o przedstawieniu "Koniec końców" norweskiej grupy NIE, będącym rzewnie, acz z humorem, opowiedzianą i wyśpiewaną historią dziejów pewnej żydowskiej dziewczynki. NIE rzuca w tym projekcie światło na najciemniejsze dzieje historii Europy i wyłania z nich opowieść o przetrwaniu, miłości i nadziei (31 maja).

Ł.K.: Bogaty program tegorocznej edycji festiwalu udowadnia, że Teatromania to już pewna marka na festiwalowej mapie Polski.

D.G.: Przez te wszystkie lata udało nam się wypracować renomę i stworzyć wyrazisty festiwal. Teatromanię wyróżnia przede wszystkim międzynarodowy charakter, łączenie różnorodnych form teatralnych i wychodzenie z teatrem w plener. Mimo wielu ograniczeń, czy to logistycznych czy finansowych, udaje nam się co roku zapraszać do Bytomia zespoły, których widzowie nie znajdą na innych festiwalach. Wierzę, że spotyka się to z pozytywnym odbiorem mieszkańców miasta i regionu.

Ł.K.: Dziękuję za rozmowę.

Łukasz Karkoszka
www.portalkatowicki.pl
25 maja 2015