Uciechy i lamenty Kazimierza Dejmka

Z okazji 90. urodzin patrona Teatru i 65-lecia Nowego zapraszamy na wyjątkowy koncert muzyki staropolskiej – Uciechy i lamenty Kazimierza Dejmka. 17 maja o godz. 19.00 w Dużej Sali zagra zespół Ars Nova. Kazimierz Dejmek dojrzał w muzyce dawnej – zwłaszcza staropolskiej – oryginalny, żywy teatr. Dźwięk tworzył atmosferę scen mistycznych, towarzyszył tańcom i piosenkom, dawał czas na zmianę dekoracji i oddech dla aktorów.

W koncercie-spektaklu głównymi aktorami są dawne instrumenty: fidel, harfa, viola da gamba, pomort, flety, krzywuły i puzon. Zagrają na nich muzycy znanego warszawskiego zespołu Ars Nova prowadzonego przez Jacka Urbaniaka. 9 listopada 1998 roku muzyce zagrali podobny repertuar przed Kazimierzem Dejmkiem, podczas nagrania muzyki do spektaklu Teatru Narodowego – Dialogus de passione. Tak jak na każdym spektaklu, Dejmek był osobiście na nagraniu, z nieodłącznym kubłem wody, służącym za popielniczkę.

W pierwszej części koncertu – Lamenty – zabrzmią polskie pieśni renesansowe o tematyce wielkopostnej i moralizatorskiej, a wśród nich najpiękniejszy utwór polskiego Odrodzenia – Już się zmierzcha Wacława z Szamotuł i wstrząsający wiersz polskiego średniowiecza – Lament świętokrzyski w interpretacji Jolanty Jackowskiej. Obok muzyków i aktorki Nowego w pierwszej części koncertu wystąpi męski zespół wokalny „Gregorianum". Warszawscy śpiewacy wzorują się na brzmieniu Kapeli Rorantystów, którą powołał do muzycznej służby Katedry Wawelskiej król Zygmunt Stary.

Drugą część koncertu – Uciechy – wypełnią piosenki i tańce z Uciech staropolskich, spektaklu wyreżyserowanego przez Dejmka w Teatrze Nowym (1980) i Teatrze Narodowym (1981). Jolanta Jackowska i Adam Mortas w sposób współczesny zinterpretują piosenki polskie z XVII wieku, których tematyka miłosna, biesiadna – a zwłaszcza polityczna – zagrały w samym środku polskiego kryzysu roku 1981.

Wtedy – jak i kilka wieków wcześniej – o polityce śpiewali wędrowni dziadowie, narzekając jak to nędza z bidą z Polski idą... W Dejmkowskich Uciechach... dziadowskie narzekania o biedzie były wówczas bardzo aktualne, a wzdychania miłosne podszyte erotyzmem Zosienieczki czy Anusieńki dawały oddech świeżości.

Koncert muzyki dawnej dopełnią staropolskie tańce, takie jak Cenar, Galarda, Goniony, Świeczkowy wzorowane na europejskich tańcach dworskich z XVI wieku, a także te o ojczystym pochodzeniu: Chodzony, Most, Drabant. Zatańczą Joanna Lichorowicz i Sławomir Greś.

czas trwania koncertu: 2 x 40 minut

Uciechy i lamenty Kazimierza Dejmka
Program koncertu z okazji 90 rocznicy urodzin Kazimierza Dejmka

Część I – Lamenty

Wacław z Szamotuł (ok. 1550) Już się zmierzcha

Marcin z Warty, Tabulatura Łowicka (1590) Introitus de Sancta Cruce

Sebastian Klonowic, Hebdomas-Piątek (1581) Otwórz Panie usta moje, niechaj wyznawają

Cyprian Bazylik, pieśni, (1560) Dobrotliwość Pańska
Pieśń o niebezpieczeństwie żywota

Anonim (XVI w.) Pieśń o śmierci króla Zygmunta I Starego

Anonim, tabulatura Jana z Lublina (1540) Pawana, Zakłułam się tarnem

Andrzej ze Słupi ? (ok. 1460) Lament świętokrzyski

Mikołaj Gomółka, Jan Kochanowski (1580) Psalm 142 – Pana wołam
Psalm 30 – Będę Cię wielbił mój Panie

Anonim, Mikołaj Rej (1556) Przestrach na złe sprawy ludzkiego żywota

PRZERWA

Część II – Uciechy

Jerzy Dobrzański
muzyka z przedstawienia Uciechy staropolskie (1981) taniec Chodzony

Jerzy Dobrzański, wg zbioru Vietoris Codex (1658) taniec Cenar

Anonim, Vietoris Codex (1658)
tekst z Pieśni i tańce (1614) Runda rynela

Jerzy Dobrzański, wg M. Waisseliusza (1591) taniec Most

Anonim
melodia z tańców polskich, z tabulatury M. Waisseliusa (1598)
tekst – Dzwonek serdeczny...(1620) Zapłakała Zosienieczka

Jerzy Dobrzański
wg tabulatury L. Fuhrmana (1615) taniec Volta Polonica

Jerzy Dobrzański
wg tabulatury M. Waisseliusa (1598) taniec Goniony

Wojciech Długoraj (1619)
tekst wg Adama Lewandowica-Strzezowczyka Dobry dzień, Anusieńku

Jerzy Dobrzański
wg przekazów z XVII w. taniec Drabant

Wojciech Długoraj (1619) taniec Świeczkowy (Cantio Polonica)

Jerzy Dobrzański ?
tekst Szkolna mizeryja w dialog zebrana...(1633) Śpiewka dziada

Anonim (ok. 1540)
z tabulatury Jana z Lublina (1540) taniec Galarda (Jeszcze Marcinie)

Jerzy Dobrzański ?
tekst Komedyja rybałtowska nowa Nędza i bidy

Jerzy Dobrzański
wg tabulatury H. Newsidlera (1554) Eja ija kompanija

Wykonawcy:

Jolanta Jackowska – recytacja, śpiew (Teatr Nowy)
Adam Mortas – śpiew (Teatr Nowy)
Ewa Makomaska - recytacja, śpiew (Teatr Polski)
Krzysztof Kumor – śpiew (Teatr Polski)

Zespół Ars Nova
Agnieszka Obst – fidel
Joanna Nogal – fidel
Paweł Zalewski – viola da gamba
Mirosław Feldgebel – harfa, bęben
Krzysztof Owczynik – flety, krzywuły, cornamuse, cynk, gemshorn
Robert Krajewski – puzon
Jacek Urbaniak – pomort, flety, gemshorn, cornamuse

Joanna Lichorowicz – taniec
Sławomir Greś – taniec

Męski zespół wokalny Gregorianum
Berenika Jozajtis – kierowniczka zespołu
Robert Lawaty, Piotr Sowa, Jacek Iwaszko, Krzysztof Bujak, Tomasz Gozdek, Leszek Kubiak, Paweł Mężydło, Marcin Sobczyk, Jan Kurek

Kierownictwo, opracowanie muzyczne – Jacek Urbaniak

Program powstał dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Obiór bezpłatnych wejściówek od 15 maja od godz. 12.00 w kasie teatru.

(-)
Materiał Teatru
15 maja 2014