Wierna adaptacja powieści Stokera

Opublikowana w 1897 roku powieść „Dracula" irlandzkiego pisarza Brama Stokera powstała z poczucia dotkliwego, choć nieokreślonego lęku, towarzyszącego schyłkowi XIX wieku.

Wiktoriański dobrobyt, długotrwały okres pokoju i wyrafinowane wychowanie potęgi imperialnej państwa brytyjskiego nie mogły trwać wiecznie. Oblicze świata odmieniała rewolucja przemysłowa, przynosząca trwałe i niepokojące zmiany w społeczeństwie.

Powieść wstrząsnęła czytelnikami, natychmiast stając się sensacją. Opowieść o upiornym hrabi zamieszkującym rumuńskie pustkowia do dziś uchodzi za klasykę gatunku grozy, słusznie zaliczaną w poczet stu najwybitniejszych powieści wszech czasów. Ujęta w formę listów, wycinków prasowych i fragmentów dzienników, porusza autentyzmem oraz złożonością i różnorodnością zawartych w niej uczuć i emocji.

„Dekadenckie poczucie lęku rymuje się ze współczesnym poczuciem strachu przed nadejściem ze wschodu nieznanego i wyobrażonego. Nie wiemy dokładnie, czego się boimy, na naszych lękach łatwo żerować. Jedni boją się z niewiedzy, inni nie śpią z nadmiaru informacji. Podobny lęk popycha bohaterów spektaklu do groźnych działań – trwoga budzi w ludziach najciemniejszą stronę, być może znacznie groźniejszą, niż ludzie i zjawiska, których każe się nam obawiać." – mówi o spektaklu reżyser, Jakub Roszkowski.

Gliwicki „Dracula", będący wierną adaptacją powieści Stokera zachwyci wszystkich miłośników grozy, choć Roszkowski z ekipą nie ukrywają zabawy z konwencją horroru. „Do teatru nie idziemy przecież bo autentyczne doznanie strachu, choć jako widzowie lubimy pewnego rodzaju dyskomfort i niepewność. Najstraszniejsze odbywa się jednak w nas". – dodaje Jakub Roszkowski.
__

Bram Stoker, właściwie Abraham Stoker (ur. 8 listopada 1847 w Dublinie, zm. 20 kwietnia 1912 w Londynie) – irlandzki pisarz, jeden z czołowych twórców światowej literatury grozy. W latach 1864–1870 studiował na Trinity College w Dublinie. Pracował jako dziennikarz, a następnie, przez dwadzieścia siedem lat, jako sekretarz znanego aktora, odtwórcy ról szekspirowskich sir Henry'ego Irvinga oraz jako administrator należącego do Irvinga Lyceum Theatre w Londynie. Słynny stał się dzięki gotyckiej powieści Dracula (1897), w której stworzył legendę hrabiego-wampira o imieniu Drakula. Na podstawie tej książki powstały wszystkie inne utwory literackie i filmy o tej postaci, która stała się jednym z bardziej znanych motywów literackich i kinowych oraz utrwalonym w kulturze popularnej wizerunkiem wampira. Stoker napisał również powieść Lair of the White Worm (1911), opowiadającą o odkryciu jaskini będącej w starożytności miejscem kultu dla wciąż żyjących potworów. Spod jego pióra wyszły także bajki dla dzieci, baśnie, powieść fantastyczna Jewel of the Seven Stars (1903), biografia Personal Reminiscences of Henry Irving (1906) i opowiadania erotyczne. Późniejsze dokonania literackie Stokera nie dorównały popularnością Draculi; ich autor w zbiorowej świadomości zapisał się jako twórca jednego dzieła.

Sandra Staletowicz
Teatr Miejski w Gliwicach
20 lutego 2025