Korzenie teatru
W swojej najbardziej znanej pracy Eli Rozik przedstawia teorię, która zakłada, że teatr i rytuał to dwa odrębne byty funkcjonujące na różnych poziomach ontologicznych. Rytuał jest rodzajem działania, natomiast teatr – środkiem przekazu (medium). Takie podejście wymaga ponownego zdefiniowania pojęć teatru, gry aktorskiej, scenariusza, dramatu oraz rytuału. Całość tworzy spójną koncepcję, wedle której teatr w początkach istnienia był środkiem wyrażania ludzkich myśli, a dopiero później stał się formą artystycznego wyrazu.
Niewątpliwą zaletą pracy Rozika jest rzetelne przedstawienie rozwoju koncepcji dotyczących pochodzenia teatru, wysuwanych w Europie od końca XIX wieku do współczesności z uwzględnieniem najnowszej, amerykańskiej teorii performansu. Warto również zwrócić uwagę na szeroką perspektywę podejścia do problemu obejmującą zagadnienia nie tylko z zakresu historii i teorii teatru, lecz także z psychologii, teorii komunikacji, filozofii, religioznawstwa czy kulturoznawstwa.
Wszystkie te zawiłe zagadnienia Rozik pieczołowicie wyjaśnia i daje wnikliwy obraz najnowszych prądów w nauce o teatrze, w tym także swoich, jakże intrygujących i fascynujących poglądów na szeroki wachlarz problemów związanych ze sztuką sceniczną. W każdym razie czytelnik znajdzie tu kompendium wiedzy o teatrze, zarówno w wymiarze historycznym, jak i teoretycznym, imponujące erudycją, głębią, a zarazem klarownością wywodu, często błyskotliwego.
(Fragment Wstępu do polskiego wydania)
Koncepcje dotyczące pochodzenia teatru
Tłumaczenie: Michał Lachman
