Chcę być tylko sobą

Wystarczy jednak telefon a w słuchawce głos pytający o pana Schmitta-zwykła pomyłka jakie odbierają codziennie różni ludzie ,słysząc podobne zapytanie o jakiegoś człowieka lub firmę której nie znają. Problem okazuje się poważnym się gdy pomyłka powtarza się nie jeden ,nie dwa razy ale kilka irytując wreszcie wprawiając w złość odbierających połączenie oraz wprawiając w ruch iście demoniczną machinę a rzeczywistość okazuje się być czymś innym niż się wydaje-pokój meble a nawet obraz na ścianie nie są rzeczami Państwa Baran ale pana Schmitta I jego rodziny zaś zamknięci w obcym mieszkaniu małżonkowie opanowywani są przez strach przed uznaniem za pospolitych włamywaczy.

Strach który w obliczu konfrontacji z funkcjonariuszem policji wymusza kłamstwo jakim samowolna zmiana tożsamości na nazwisko Schmitt. Nieprawdę która w konsekwencji zbierze swoje bolesne żniwo jakim jest braku odwrotu i brnięcie w kłamstwo głębiej zaś każda próba odwrócenia sytuacji skazana jest na porażkę w obliczu przedstawiciela – prawa- wzbudzającego strach ,potężnego policjanta uzbrojonego w broń,pałkę,kajdanki oraz psychiatry badawczego ,spoglądającego z chłodem i wnikliwością naukowca. Cena walki o prawdę może być wysoka bo prowadząca do więzienia lub szpitala psychiatrycznego.

Walka o bycie sobą staje się rozpaczliwa - Pan Baran ,obecnie Schmitt w rozpaczliwy sposób często z komiczną naiwnością próbuje przekonać policjanta i psychiatrę do swojej wersji wydarzeń, nawet jako poważny i uznany okulista niczym dziecko poddaje się pokornie badaniom psychiatrycznym mającym stwierdzić u niego sfizofrenię.Seria epizodów tylko na pozór zabawnych prowadzi do dramatycznego samobójczego końca bohatera będącego skutkiem osamotnienia w swojej walce ,żona okazuje się być konformistką – obiera bezpieczne życie w kłamstwie.

Przeraża też postawa córki prawdziwych Schmittów- Karli która akceptuje nieprawdę i to w najważniejszej i decydującej kwestii czyli identyfikacji własnych rodziców. Wygrywa zatem konformizm i kłamstwo nad prawdą. Racja głoszona przez większość nad głoszoną przez jednostkę. Rozpaczliwie walczący ,próbujący racjonalnie wyjaśnić sytuację główny bohater w którego postać wciela się Andrzej Zieliński przegrywa wobec instytucji i społeczeństwa przedstawianych tu w osobie funkcjonariusza prawa – uzbrojonego ,postawnego policjanta bardzo sugestywnie granego przez Mariusza Jakusa który w roli policjanta wygląda bardzo sugestywnie będąc jednocześnie wizualnym przeciwieństwem dla przedstawiciela medycyny – chłodnego, zdystansowanego psychiatry ,w tej roli widzimy Jakuba Kamieńskiego

Na zakończenie warto zwrócić uwagę na scenografię-gustowna ,przestronna jadalnia, urządzona z gustem, elegancko lecz bez przesady co wzmacnia nastrój że zdarzenia mają miejsce wśród zwykłych ludzi z klasy średniej. Ważnym elementem ,będącym dyskretnie z boku jest wiszący obraz przedstawiający myśliwskiego osa rasy Wyżeł który nabiera tu istotnego symbolu poddania woli silniejszego, zdyscyplinowania-psy tej rasy łatwo jest szkolić i uczyć posłuszeństwa. Taka interpretacja szczególnie mocno przychodzi na myśl w momencie sceny w której Pan Baran stojąc pod obrazem łapie piłkę rzucaną przez psychiatrę co jest elementem badania chorego psychicznie lecz wygląda jak zabawa ze szczeniakiem.

Autorką scenografi jest Katarzyna Kornelia Kowalczyk zaś kostiumów Krystian Szymczak dopełniając grę aktorów i sprawiając że przedstawienie pozostaje na długo w pamięci ,powodując uśmiech ale częściej poważne refleksje o miejscu jednostki w społeczeństwie, o relacjach w nim, wreszcie o wyborach między indywidualizmem a konformizmem obronie własnych prawd i opieraniu się owczemu pędowi stawaniu się czarną owcą która niczym Baran Ofiarny dramatycznie przegrywa swoje życie nazwisko Baran nabiera tu istotnego znaczenia.

Na pytanie czy warto zobaczyć spektakl ,,Kim jest pan Schmitt" odpowiem, że warto bo gdyż z pewnością dostarczy wiele istotnych refleksji.