Irena Orzecka
Aktorka teatralna i filmowa.
Urodziła się 17 czerwca 1890 w Szczypiornie k. Kalisza. Zmarła 4 kwietnia 1964 w Jeleniej Górze.
Córka Władysława i Zofii Orzeckich. Ukończyła szkołę handlową w Warszawie i na kilka lat opuściła kraj. Po powrocie przygotowywała się na scenę w Łodzi pod kierunkiem Antoniego Bednarczyka. W 1913 została zaangażowana do Teatru Polskiego w Kijowie, w 1915 z zespołem Aleksandra Zelwerowicza występowała w Rosji, m.in. w Petersburgu. W 1915-18 grała w Teatrze Polskim w Kijowie. Po powrocie do kraju występowała w 1918 w teatrach wileńskich, w 1919 w zespole objazdowym Marii Ursyn, potem w Teatrze Praskim w Warszawie, w 1919-21 w Toruniu, w 1922 w Teatrze Narodowym w Poznaniu, w 1922-24 w Teatrze Polskim w Katowicach, w 1925 w zespole Teatru Kresowego w Słonimiu, w sezonie 1925/26 w zespole teatru Rybałt pod kierownictwem Stanisławy Wysockiej, w 1927-35 w Teatrze Polskim w Katowicach, w 1935-36 w Kaliszu, w 1937-38 w Teatrach Miejskich w Łodzi, w 1938-41 w Teatrze Polskim w Grodnie i Białymstoku. Po II wojnie światowej w 1945 została zaangażowana do Teatru Dolnośląskiego w Jeleniej Górze, gdzie występowała do 1949. W sezonie 1949/50 grała w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, od 1950 do końca życia znów w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze. Tam też w 1948 obchodziła jubileusz trzydziestopięciolecia grając rolę Pani de Trevillac ("Ładna historia"), a 24 września 1955 jubileusz czterdziestolecia pracy grając rolę Żelaznej ("Panna Maliczewska"). Występowała zarówno w rolach dramatycznych, jak i komediowych zyskując ogromną popularność u publiczności Jeleniej Góry. Grała m.in. Dulska ("Moralność pani Dulskiej"), Akulinę ("Mieszczanie"), Panią Jowialską ("Pan Jowialski"), Tykalską ("Pan Damazy"), Matkę ("Balladyna"), Nianię ("Wujaszek Wania"), Babkę ("Drzewa umierają stojąc").
Występowała też w filmach: „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy (1958) w czołówce filmu występuje pod nazwiskiem Irena Orzewska, „Szklana góra” w reżyserii Pawła Komorowskiego (1960), „Mąż swojej żony” w reżyserii Stanisława Barei (1960), „Tarpany” w reżyserii Kazimierza Kutza (1961) i „Dotknięcie nocy” w reżyserii Stanisława Barei (1961).
Opracował RK
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego, FilmPolski, e-teatr
Córka Władysława i Zofii Orzeckich. Ukończyła szkołę handlową w Warszawie i na kilka lat opuściła kraj. Po powrocie przygotowywała się na scenę w Łodzi pod kierunkiem Antoniego Bednarczyka. W 1913 została zaangażowana do Teatru Polskiego w Kijowie, w 1915 z zespołem Aleksandra Zelwerowicza występowała w Rosji, m.in. w Petersburgu. W 1915-18 grała w Teatrze Polskim w Kijowie. Po powrocie do kraju występowała w 1918 w teatrach wileńskich, w 1919 w zespole objazdowym Marii Ursyn, potem w Teatrze Praskim w Warszawie, w 1919-21 w Toruniu, w 1922 w Teatrze Narodowym w Poznaniu, w 1922-24 w Teatrze Polskim w Katowicach, w 1925 w zespole Teatru Kresowego w Słonimiu, w sezonie 1925/26 w zespole teatru Rybałt pod kierownictwem Stanisławy Wysockiej, w 1927-35 w Teatrze Polskim w Katowicach, w 1935-36 w Kaliszu, w 1937-38 w Teatrach Miejskich w Łodzi, w 1938-41 w Teatrze Polskim w Grodnie i Białymstoku. Po II wojnie światowej w 1945 została zaangażowana do Teatru Dolnośląskiego w Jeleniej Górze, gdzie występowała do 1949. W sezonie 1949/50 grała w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, od 1950 do końca życia znów w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze. Tam też w 1948 obchodziła jubileusz trzydziestopięciolecia grając rolę Pani de Trevillac ("Ładna historia"), a 24 września 1955 jubileusz czterdziestolecia pracy grając rolę Żelaznej ("Panna Maliczewska"). Występowała zarówno w rolach dramatycznych, jak i komediowych zyskując ogromną popularność u publiczności Jeleniej Góry. Grała m.in. Dulska ("Moralność pani Dulskiej"), Akulinę ("Mieszczanie"), Panią Jowialską ("Pan Jowialski"), Tykalską ("Pan Damazy"), Matkę ("Balladyna"), Nianię ("Wujaszek Wania"), Babkę ("Drzewa umierają stojąc").
Występowała też w filmach: „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy (1958) w czołówce filmu występuje pod nazwiskiem Irena Orzewska, „Szklana góra” w reżyserii Pawła Komorowskiego (1960), „Mąż swojej żony” w reżyserii Stanisława Barei (1960), „Tarpany” w reżyserii Kazimierza Kutza (1961) i „Dotknięcie nocy” w reżyserii Stanisława Barei (1961).
Opracował RK
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego, FilmPolski, e-teatr
