Jerzy Grzegorzewski
Reżyser, scenograf, malarz, dramaturg, dyrektor teatrów.

Jerzy Grzegorzewski, urodził się 29 czerwca 1939 roku w Łodzi, zmarł 9 kwietnia 2005 roku w Warszawie.
Ojciec rzeźbiarki i dramatopisarki Antoniny Grzegorzewskiej. Absolwent wydziału tkaniny i ubioru łódzkiej PWSSP (1962, dyplom w roku 1965) oraz wydziału reżyserii warszawskiej PWST (1965, dyplom w roku 1968).
W 1961 zadebiutował studencką inscenizacją Szewców Stanisława Ignacego Witkiewicza. W roku 1969 zaliczony przez Jerzego Koeniga do pokolenia „młodych, zdolnych”.
Jako reżyser i scenograf związany z wieloma teatrmi w Polsce, między innymi: Teatrem im. Jaracza w Łodzi, Teatrem Ateneum w Warszawie, Teatrem Dramatycznym w Warszawie, Starym Teatrem w Krakowie, Teatrem Polskim we Wrocławiu (dyrektor artystyczny w latach 1978–1982), Centrum Sztuki „Studio” w Warszawie (dyrektor artystyczny w latach 1982–1990, dyrektor naczelny i artystyczny w latach 1990–1997), Teatrem Narodowym (dyrektor artystyczny w latach 1997–2003). Okazjonalnie pracował także za granicą, między innymi w Koninklijke Schouwburg w Hadze (1981), Mestna Gledališče w Lublanie (1986) i Comédie de Saint-Etienne (1995).
Do jego najważniejszych realizacji należą: Czajka Antona Czechowa (1971), Balkon Jeana Geneta (1972), Ameryka według Franza Kafki (1973), Bloomusalem według Jamesa Joyce’a (1974), Ślub Witolda Gombrowicza (1976), Wesele Stanisława Wyspiańskiego (1977), autorski spektakl Warjacje (1977), Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego (1979), holenderska Amerika według Franza Kafki (1982), Parawany Jeana Geneta (1982), Pułapka Tadeusza Różewicza, Powolne ciemnienie malowideł według Malcolma Lowry’ego (1985), Tak zwana ludzkość w obłędzie według Stanisława Ignacego Witkiewicza (1992), Złowiony: rekonstrukcje według Tadeusza Różewicza (1994), francuski Dom Juan Molière’a (1995), Dziady: dwanaście improwizacji według Adama Mickiewicza (1995), Noc listopadowa Stanisława Wyspiańskiego (1997), Sędziowie Stanisława Wyspiańskiego (1999), Morze i zwierciadło Wystana Hugha Audena (2002), Duszyczka według Tadeusza Różewicza (2004).
Niektóre spośród jego spektakli z lat dziewięćdziesiątych i tysięcznych zostały zarejestrowane dla Teatru Telewizji. W roku 1980 wystąpił gościnnie w roli Jana Matejki w pierwszej części filmu Andrzeja Wajdy Z biegiem lat, z biegiem dni…
Laureat licznych nagród, między innymi: nagrody im. Swinarskiego (1991, 2003), nagrody krytyki im. Boya-Żeleńskiego (2003), wyróżnień w Konkursie na Najlepszą Inscenizację Dzieł Dramatycznych Williama Shakespeare’a (2002, 2003), nagrody specjalnej kapituły Feliksów Warszawskiech (2004). Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski (2002).
Doktor honoris causa łódzkiej ASP (2001).
Pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W 2005 imię Jerzego Grzegorzewskiego otrzymały: duża scena Teatru Polskiego we Wrocławiu i Scena przy Wierzbowej Teatru Narodowego w Warszawie.
Oprac. rk
Źródło: Archiwum Jerzego Grzegorzewskiego
Ojciec rzeźbiarki i dramatopisarki Antoniny Grzegorzewskiej. Absolwent wydziału tkaniny i ubioru łódzkiej PWSSP (1962, dyplom w roku 1965) oraz wydziału reżyserii warszawskiej PWST (1965, dyplom w roku 1968).
W 1961 zadebiutował studencką inscenizacją Szewców Stanisława Ignacego Witkiewicza. W roku 1969 zaliczony przez Jerzego Koeniga do pokolenia „młodych, zdolnych”.
Jako reżyser i scenograf związany z wieloma teatrmi w Polsce, między innymi: Teatrem im. Jaracza w Łodzi, Teatrem Ateneum w Warszawie, Teatrem Dramatycznym w Warszawie, Starym Teatrem w Krakowie, Teatrem Polskim we Wrocławiu (dyrektor artystyczny w latach 1978–1982), Centrum Sztuki „Studio” w Warszawie (dyrektor artystyczny w latach 1982–1990, dyrektor naczelny i artystyczny w latach 1990–1997), Teatrem Narodowym (dyrektor artystyczny w latach 1997–2003). Okazjonalnie pracował także za granicą, między innymi w Koninklijke Schouwburg w Hadze (1981), Mestna Gledališče w Lublanie (1986) i Comédie de Saint-Etienne (1995).
Do jego najważniejszych realizacji należą: Czajka Antona Czechowa (1971), Balkon Jeana Geneta (1972), Ameryka według Franza Kafki (1973), Bloomusalem według Jamesa Joyce’a (1974), Ślub Witolda Gombrowicza (1976), Wesele Stanisława Wyspiańskiego (1977), autorski spektakl Warjacje (1977), Nie-Boska komedia Zygmunta Krasińskiego (1979), holenderska Amerika według Franza Kafki (1982), Parawany Jeana Geneta (1982), Pułapka Tadeusza Różewicza, Powolne ciemnienie malowideł według Malcolma Lowry’ego (1985), Tak zwana ludzkość w obłędzie według Stanisława Ignacego Witkiewicza (1992), Złowiony: rekonstrukcje według Tadeusza Różewicza (1994), francuski Dom Juan Molière’a (1995), Dziady: dwanaście improwizacji według Adama Mickiewicza (1995), Noc listopadowa Stanisława Wyspiańskiego (1997), Sędziowie Stanisława Wyspiańskiego (1999), Morze i zwierciadło Wystana Hugha Audena (2002), Duszyczka według Tadeusza Różewicza (2004).
Niektóre spośród jego spektakli z lat dziewięćdziesiątych i tysięcznych zostały zarejestrowane dla Teatru Telewizji. W roku 1980 wystąpił gościnnie w roli Jana Matejki w pierwszej części filmu Andrzeja Wajdy Z biegiem lat, z biegiem dni…
Laureat licznych nagród, między innymi: nagrody im. Swinarskiego (1991, 2003), nagrody krytyki im. Boya-Żeleńskiego (2003), wyróżnień w Konkursie na Najlepszą Inscenizację Dzieł Dramatycznych Williama Shakespeare’a (2002, 2003), nagrody specjalnej kapituły Feliksów Warszawskiech (2004). Kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski (2002).
Doktor honoris causa łódzkiej ASP (2001).
Pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W 2005 imię Jerzego Grzegorzewskiego otrzymały: duża scena Teatru Polskiego we Wrocławiu i Scena przy Wierzbowej Teatru Narodowego w Warszawie.
Oprac. rk
Źródło: Archiwum Jerzego Grzegorzewskiego
Duszyczka animula na listku płacze 03.01.2025
Planeta Grzegorzewski - 85 lat temu urodził się wielki twórca polskiego teatru28.06.2024
Jerzy Grzegorzewski - teatr inteligentny - Stworzył własny, niepowtarzalny język wypowiedzi scenicznej.22.06.2020
Jerzy Grzegorzewski - Reżyser, scenograf, malarz, dramaturg, dyrektor teatrów.08.04.2017
Jerzy Grzegorzewski in memoriam - Wydarzenia w 10. rocznicę śmierci reżysera30.03.2015
Hommage a Jerzy Grzegorzewski - Teatr Grzegorzewskiego nie był powszechnie rozumiany27.03.2015
Spotkania identycznych snów18.03.2013
Wystawa "Jerzy Grzegorzewski" w Studio13.10.2012
Instrumentarium Grzegorzewskiego11.04.2012
Grzegorzewski aktorem30.04.2011
Dom Grzegorzewskiego07.04.2010
Witkacy i widma katastrofy 17.10.2009
Amsterdam 10.07.2009
Wyzwolenie Grzegorzewskiego 10.07.2009
A jeśli Go tam nie ma? 06.05.2009
"Duszyczka" - reż. Jerzy Grzegorzewski - Teatr Narodowy w Warszawie30.01.2004
"Sędziowie" - reż. Jerzy Grzegorzewski - Toothsystem29.01.1999
"Tak zwana ludzkość w obłędzie" - reż. Jerzy Grzegorzewski - Teatr Telewizji Polskiej10.12.1998
"Sen nocy letniej" - reż. Jerzy Grzegorzewski - Teatr Polski we Wrocławiu27.03.1980