Krzysztof Rościszewski
Aktor teatralny i telewizyjny, reżyser teatralny i filmowy, nauczyciel, instruktor, dyrektor teatrów.
Urodził się 7 stycznia 1940 w Nowej Wilejce. Zmarł 19 lutego 2016 w Olsztynie.
Absolwent Studium Nauczycielskiego w Gdańsku (1959), Czteroletniego Studium Teatralnego CPARA w Warszawie (1965), Wydziału Reżyserskiego PWST w Warszawie (1971). Studiował polonistykę na III i IV roku WSP w Gdańsku i Krakowie (1959-61).
W Domu Kultury w Dąbrowie Tarnowskiej udzielał się jako aktor w amatorskim ruchu artystycznym odnosząc sukcesy na festiwalach ogólnopolskich.
Pracę w teatrach zawodowych rozpoczął jako asystent reżysera w Teatrze Narodowym w Warszawie za dyrekcji Kazimierza Dejmka i Adama Hanuszkiewicza(1967-70). Następnie, po ukończeniu studiów reżyserskich, pracował jako reżyser i dyrektor wielu teatrów w Polsce. Od 1972 r przez bliizko 25 lat był kolejno dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu, Teatru im. S. Jaracza w Olsztynie (dwukrotnie),Teatru Śląskiego w Katowicach,Teatru Współczesnego we Wrocławiu. Przez ostatnie 10 lat kariery zawodowej kierowal Teatrem Lalek w Olsztynie. Pracował jako reżyser etatowy w Teatrze im. W. Horzycy w Toruniu T.Bałtyckim w Koszalinie, T. Wybrzeże w Gdańsku, T. Polskim w Bydgoszczy i T. Nowym w Łodzi . Reżyserował gościnnie w wielu różnych teatrach m.in. w Teatrze Powszechnym w Warszawie, T. Słowackiego w Krakowie, T. Polskim w Poznaniu, T. Współczesnym w Szczecinie, w Kielcach, Gorzowie , Gnieznie , Zielonej Górze, Elblągu , Legnicy , Bitoli (Macedonia) i in. Reżyserował sporadycznie teatry TV. Był konsultantem repertuarowym teatru w Zielonej Górze. Prócz zajęć teatralnych parał się twórczością literacką. Pisał teksty do Zakopiańskich Szopek Satyrycznych (lata 60-te). Publikował felietony w czasopiśmie „Scena”. Zajmował się również pracą pedagogiczną – będąc wykładowcą Akademii Teatralnej w Warszawie – Filia Białystok. Od 2005 r. na emeryturze . Wykładowca ” w Studium Aktorskim im.Aleksandra Sewruka w Olsztynie.
Teatry kierowane przez K. Rościszewskiego (przede wszystkim w Grudziądzu i Olsztynie) odnosiły znaczące sukcesy artystyczne. Wiele przedstawień, stworzonych w tych teatrach przez różnych reżyserów, zostało wyróżnionych i nagrodzonych na festiwalach teatralnych. „Antygonę” Sofoklesa-Kajzara prezentowano na Warszawskich Spotkaniach (1973) wśród najwybitniejszych przedstawień teatralnych tego czasu w Polsce. W latach 1971-1984 na Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu – gdzie prezentowano wszystkie teatry tego regionu - przedstawienia z Grudziądza I Olsztyna zdobyły 28 nagród. Wyróżniono „Wyszedł z domu” Różewicza (reż.J.Kozłowski,1973) i „Antygonę” Sofoklesa-Kajzara (r.K.Rościszewski,1973) , ”Tymona Ateńczyka” Szekspira (r.Z. Wierchowicz ,1974), „Ryszarda III” Szekspira (r. Z. Wierchowicz 1975), „Zamek”Kafki (r.H.Baranowski,1976), „Przedstawienie Hamleta we wsi Głucha Dolna” Bresana (r.K.Rościszewski, 1979), „Gorzkie żale w dozorcówce” Csurki (r. K. Rościszewski, 1981), ”Zbrodnię i karę” wg. Dostojewskiego (r. K. Rościszewski, 1982), ”Ślub” Gombrowicza (r. W. Mariiański, 1984). Przedstawienia „Antygona”, „Tymon Ateńczyk” i „Zamek” jury uznało w kolejnych latach za najlepsze wśród prezentowanych przez teatry. Ponadto pięć razy nagradzano reżyserów, przyznano 17 nagród aktorskich, wyróżniano scenografię i muzykę.
Omawiane teatry zdobywały nagrody także i na innych festiwalach np. na Festiwalu KONTRAPUNKT w Szczecinie (”Dzień dobry i do widzenia" Fugarda (r. H. Baranowski,1976), na Międzynarodowym Festiwalu WALIZKA w Łomży („Lekcja” Jonesco,K.Rościszewski, 2005 ), FESTIWALU SZEKSPIROWSKIM w Gdańsku („Romeo i Julia .Sceny z Szekspira.”(r.B.Janik,1997 ). Wyróżniały się też niektóre spektakle lalkowe Olsztyńskiego Teatru Lalek. „Czarodziejski koncert” Brzezińskiego prezentowano na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów dla Dzieci BANANAFISH w Estonii (nagroda zespołowa, 1999 ), VI Międzynarodowym Festiwalu Kultury Dziecięcej w Poczdamie (Niemcy,2000). Spektakl „ Dzikie łabędzie” wg Andersena (r.M.Jarnuszkiewicz) otrzymał w 2003 r „ Atest Świadectwo Wysokiej Jakości" na festiwalu KORCZAK w Warszawie i zdobył kilka nagród na festiwalu w Opolu (2003). Na festiwalu w Kielcach główną nagrodę przyznano spektaklowi „Calineczka” wg Andersena (r.J.Pietruski).
Dyrektora Rościszewskiego wyróżniano za osiągnięcia w upowszechnianiu kultury. Nagrodziła go Centralna Komisja VIII Ogólnopolskiego Konkursu „Bliżej Teatru” (1973). Minister Kultury i Sztuki wyróżnił go Dyplomem Honorowym (1976 ). Otrzymał „Laur Gazety Olsztyńskiej- Złota Dziesiątka”(2002) i Nagrodę Prezydenta Miasta Olsztyna (2003). Przyznano mu również odznaczenia państwowe (wymienione niżej).
Do sukcesów organizacyjnych w ostatnich latach pracy dyrektorskiej Rościszewskiego należy powołanie przy Olsztyńskim Teatrze Lalek –Sceny dla Dorosłych , a także Olsztyńskiego Tygodnia Teatrów Lalkowych (dziś ANIMA) i Studenckiego Tygodnia Teatralnego.
Prace reżyserskie
Od debiutu w Gorzowie Wkp. („Śluby panieńskie”, 1968 ) wyreżyserował ponad 90 przedstawień na różnych scenach polskich. Były to sztuki klasyczne i współczesne m.in.Szekspira (Hamlet), Moliera (Don Juan), Gombrowicza (Iwona- Ślub), Brechta (Opera za trzy grosze), Czechowa (Trzy siostry-Wujaszek Wania), Witkacego (Wariat i zakonnica-W małym dworku), Różewicza (Kartoteka- Pułapka), Mrożka (Tango- Emigranci- Pieszo- jednoaktówki), Czechowa (Trzy siostry- Wujaszek Wania), Dostojewskiego( wg. Zbrodni i kary- Idioty – Snu wujaszka ), Becketta ( Czekając na Godota), Jonesco (Lekcja) , a także Lubomirskiego, Ostrowskiego, Enguista, Geldherode, Fredry i wielu innych. Wiele z tych przedstawień zostało wyróżnionych i nagrodzonych ."Antygona" Sofoklesa w 1973 r była prezentowana na Warszawskich Spotkaniach Teatralnych.Redakcje i dziennikarze wyróżniali niektóre spektakle jako najlepsze przedstawienia sezonu w danym mieście np."Dziennik Wieczorny" w Toruniu w 1971 r wyróżnił w ten sposób "Don Juana" Moliera. Dziennikarze w Łodzi nagrodzili tak "Teatr czasów Nerona i Seneki" Radzińskiego w Teatrze Nowym ("Srebrna Łódka"-1988 r). W 1996 r wyróżniono w Zielonej Górze "Ślub" Gombrowicza.
Za osiągnięcia w kierowaniu teatrem i sukcesy reżyserskie w pierwszym okresie po ukończeniu uczelni nagrodził go Zarząd Główny SPATi F oraz rektor PWST w Warszawie.
Przedstawienia K.Rościszewskiego nagrodzone na festiwalach
1970 rok – „To się złożyć nie może” montaż poezji T. Różewicza - ( Teatr w Toruniu ), Festiwal KONTRAPUNKT w Szczecinie – II nagroda,
1971 rok – „Don Juan” Moliera (Teatr w Toruniu), XIII FTPP w Toruniu - nagroda publiczności dla spektaklu, dwie nagrody aktorskie,
1973 rok –„Antygona” Sofoklesa - Kajzara (Teatr w Grudziądzu ), XV FTPP w Toruniu – główna nagroda festiwalu-puchar przechodni, nagroda za reżyserię,dwie nagrody aktorskie, Prezentacja na Warszawskich Spotkaniach Teatralnych,
1979 rok - "Przedstawienie "Hamleta" we wsi Głucha Dolna" Bresana (Teatr w Olsztynie), XXI FTPP w Toruniu - nagroda zespołowa dla reżysera,kompozytora oraz trójki aktorów,
1981 rok - "Gorzkie żale w dozorcówce" Csurki (Teatr w Olsztynie ). XXIII FTPP w Toruniu - nagroda za reżyserię,nagroda aktorska, nagroda dziennikarzy dla reżysera,
1982 rok - "Zbrodnia i kara" wg Dostojewskego (Teatr w Olsztynie), XXIV FTPP w Toruniu -nagroda dziennikarzy dla reżysera,trzy nagrody aktorskie,
2005 rok - "Lekcja" Jonesco (Scena dla Dorosłych - Olsztyński Teatr Lalek ), Międzynarodowy Festiwal WALIZKA w Łomży -wyróżnienie dla spektaklu nagroda aktorska. Nagrody i odznaczenia
Nagroda Rektora PWST w Warszawie dla Przodującego Absolwenta Uczelni (1973)
Nagroda imienia L.Schillera (Zarząd Główny SPATiF - 1973 )
Odznaka Honorowa"Zasłużonym dla Warmii i Mazur" (1977 )
Srebrny Krzyż Zasługi (1977 )
Odznaka"Zasłużony Działacz Kultury" (1975 )
Odznaka "Za Zasługi dla Województwa Toruńskiego" (1982 )
Laureat Złotej Dziesiątki (Gazeta Olsztyńska 2002)
Nagroda Prezydenta Miasta Olsztyn (2003 )
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski ( 2003 )
Srebrny Medal "Gloria Artis"(2008)
Honorowa Odznaka "Za Zasługi dla Woj. Warmińsko-Mazurskiego (2011)
Absolwent Studium Nauczycielskiego w Gdańsku (1959), Czteroletniego Studium Teatralnego CPARA w Warszawie (1965), Wydziału Reżyserskiego PWST w Warszawie (1971). Studiował polonistykę na III i IV roku WSP w Gdańsku i Krakowie (1959-61).
W Domu Kultury w Dąbrowie Tarnowskiej udzielał się jako aktor w amatorskim ruchu artystycznym odnosząc sukcesy na festiwalach ogólnopolskich.
Pracę w teatrach zawodowych rozpoczął jako asystent reżysera w Teatrze Narodowym w Warszawie za dyrekcji Kazimierza Dejmka i Adama Hanuszkiewicza(1967-70). Następnie, po ukończeniu studiów reżyserskich, pracował jako reżyser i dyrektor wielu teatrów w Polsce. Od 1972 r przez bliizko 25 lat był kolejno dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu, Teatru im. S. Jaracza w Olsztynie (dwukrotnie),Teatru Śląskiego w Katowicach,Teatru Współczesnego we Wrocławiu. Przez ostatnie 10 lat kariery zawodowej kierowal Teatrem Lalek w Olsztynie. Pracował jako reżyser etatowy w Teatrze im. W. Horzycy w Toruniu T.Bałtyckim w Koszalinie, T. Wybrzeże w Gdańsku, T. Polskim w Bydgoszczy i T. Nowym w Łodzi . Reżyserował gościnnie w wielu różnych teatrach m.in. w Teatrze Powszechnym w Warszawie, T. Słowackiego w Krakowie, T. Polskim w Poznaniu, T. Współczesnym w Szczecinie, w Kielcach, Gorzowie , Gnieznie , Zielonej Górze, Elblągu , Legnicy , Bitoli (Macedonia) i in. Reżyserował sporadycznie teatry TV. Był konsultantem repertuarowym teatru w Zielonej Górze. Prócz zajęć teatralnych parał się twórczością literacką. Pisał teksty do Zakopiańskich Szopek Satyrycznych (lata 60-te). Publikował felietony w czasopiśmie „Scena”. Zajmował się również pracą pedagogiczną – będąc wykładowcą Akademii Teatralnej w Warszawie – Filia Białystok. Od 2005 r. na emeryturze . Wykładowca ” w Studium Aktorskim im.Aleksandra Sewruka w Olsztynie.
Teatry kierowane przez K. Rościszewskiego (przede wszystkim w Grudziądzu i Olsztynie) odnosiły znaczące sukcesy artystyczne. Wiele przedstawień, stworzonych w tych teatrach przez różnych reżyserów, zostało wyróżnionych i nagrodzonych na festiwalach teatralnych. „Antygonę” Sofoklesa-Kajzara prezentowano na Warszawskich Spotkaniach (1973) wśród najwybitniejszych przedstawień teatralnych tego czasu w Polsce. W latach 1971-1984 na Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu – gdzie prezentowano wszystkie teatry tego regionu - przedstawienia z Grudziądza I Olsztyna zdobyły 28 nagród. Wyróżniono „Wyszedł z domu” Różewicza (reż.J.Kozłowski,1973) i „Antygonę” Sofoklesa-Kajzara (r.K.Rościszewski,1973) , ”Tymona Ateńczyka” Szekspira (r.Z. Wierchowicz ,1974), „Ryszarda III” Szekspira (r. Z. Wierchowicz 1975), „Zamek”Kafki (r.H.Baranowski,1976), „Przedstawienie Hamleta we wsi Głucha Dolna” Bresana (r.K.Rościszewski, 1979), „Gorzkie żale w dozorcówce” Csurki (r. K. Rościszewski, 1981), ”Zbrodnię i karę” wg. Dostojewskiego (r. K. Rościszewski, 1982), ”Ślub” Gombrowicza (r. W. Mariiański, 1984). Przedstawienia „Antygona”, „Tymon Ateńczyk” i „Zamek” jury uznało w kolejnych latach za najlepsze wśród prezentowanych przez teatry. Ponadto pięć razy nagradzano reżyserów, przyznano 17 nagród aktorskich, wyróżniano scenografię i muzykę.
Omawiane teatry zdobywały nagrody także i na innych festiwalach np. na Festiwalu KONTRAPUNKT w Szczecinie (”Dzień dobry i do widzenia" Fugarda (r. H. Baranowski,1976), na Międzynarodowym Festiwalu WALIZKA w Łomży („Lekcja” Jonesco,K.Rościszewski, 2005 ), FESTIWALU SZEKSPIROWSKIM w Gdańsku („Romeo i Julia .Sceny z Szekspira.”(r.B.Janik,1997 ). Wyróżniały się też niektóre spektakle lalkowe Olsztyńskiego Teatru Lalek. „Czarodziejski koncert” Brzezińskiego prezentowano na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów dla Dzieci BANANAFISH w Estonii (nagroda zespołowa, 1999 ), VI Międzynarodowym Festiwalu Kultury Dziecięcej w Poczdamie (Niemcy,2000). Spektakl „ Dzikie łabędzie” wg Andersena (r.M.Jarnuszkiewicz) otrzymał w 2003 r „ Atest Świadectwo Wysokiej Jakości" na festiwalu KORCZAK w Warszawie i zdobył kilka nagród na festiwalu w Opolu (2003). Na festiwalu w Kielcach główną nagrodę przyznano spektaklowi „Calineczka” wg Andersena (r.J.Pietruski).
Dyrektora Rościszewskiego wyróżniano za osiągnięcia w upowszechnianiu kultury. Nagrodziła go Centralna Komisja VIII Ogólnopolskiego Konkursu „Bliżej Teatru” (1973). Minister Kultury i Sztuki wyróżnił go Dyplomem Honorowym (1976 ). Otrzymał „Laur Gazety Olsztyńskiej- Złota Dziesiątka”(2002) i Nagrodę Prezydenta Miasta Olsztyna (2003). Przyznano mu również odznaczenia państwowe (wymienione niżej).
Do sukcesów organizacyjnych w ostatnich latach pracy dyrektorskiej Rościszewskiego należy powołanie przy Olsztyńskim Teatrze Lalek –Sceny dla Dorosłych , a także Olsztyńskiego Tygodnia Teatrów Lalkowych (dziś ANIMA) i Studenckiego Tygodnia Teatralnego.
Prace reżyserskie
Od debiutu w Gorzowie Wkp. („Śluby panieńskie”, 1968 ) wyreżyserował ponad 90 przedstawień na różnych scenach polskich. Były to sztuki klasyczne i współczesne m.in.Szekspira (Hamlet), Moliera (Don Juan), Gombrowicza (Iwona- Ślub), Brechta (Opera za trzy grosze), Czechowa (Trzy siostry-Wujaszek Wania), Witkacego (Wariat i zakonnica-W małym dworku), Różewicza (Kartoteka- Pułapka), Mrożka (Tango- Emigranci- Pieszo- jednoaktówki), Czechowa (Trzy siostry- Wujaszek Wania), Dostojewskiego( wg. Zbrodni i kary- Idioty – Snu wujaszka ), Becketta ( Czekając na Godota), Jonesco (Lekcja) , a także Lubomirskiego, Ostrowskiego, Enguista, Geldherode, Fredry i wielu innych. Wiele z tych przedstawień zostało wyróżnionych i nagrodzonych ."Antygona" Sofoklesa w 1973 r była prezentowana na Warszawskich Spotkaniach Teatralnych.Redakcje i dziennikarze wyróżniali niektóre spektakle jako najlepsze przedstawienia sezonu w danym mieście np."Dziennik Wieczorny" w Toruniu w 1971 r wyróżnił w ten sposób "Don Juana" Moliera. Dziennikarze w Łodzi nagrodzili tak "Teatr czasów Nerona i Seneki" Radzińskiego w Teatrze Nowym ("Srebrna Łódka"-1988 r). W 1996 r wyróżniono w Zielonej Górze "Ślub" Gombrowicza.
Za osiągnięcia w kierowaniu teatrem i sukcesy reżyserskie w pierwszym okresie po ukończeniu uczelni nagrodził go Zarząd Główny SPATi F oraz rektor PWST w Warszawie.
Przedstawienia K.Rościszewskiego nagrodzone na festiwalach
1970 rok – „To się złożyć nie może” montaż poezji T. Różewicza - ( Teatr w Toruniu ), Festiwal KONTRAPUNKT w Szczecinie – II nagroda,
1971 rok – „Don Juan” Moliera (Teatr w Toruniu), XIII FTPP w Toruniu - nagroda publiczności dla spektaklu, dwie nagrody aktorskie,
1973 rok –„Antygona” Sofoklesa - Kajzara (Teatr w Grudziądzu ), XV FTPP w Toruniu – główna nagroda festiwalu-puchar przechodni, nagroda za reżyserię,dwie nagrody aktorskie, Prezentacja na Warszawskich Spotkaniach Teatralnych,
1979 rok - "Przedstawienie "Hamleta" we wsi Głucha Dolna" Bresana (Teatr w Olsztynie), XXI FTPP w Toruniu - nagroda zespołowa dla reżysera,kompozytora oraz trójki aktorów,
1981 rok - "Gorzkie żale w dozorcówce" Csurki (Teatr w Olsztynie ). XXIII FTPP w Toruniu - nagroda za reżyserię,nagroda aktorska, nagroda dziennikarzy dla reżysera,
1982 rok - "Zbrodnia i kara" wg Dostojewskego (Teatr w Olsztynie), XXIV FTPP w Toruniu -nagroda dziennikarzy dla reżysera,trzy nagrody aktorskie,
2005 rok - "Lekcja" Jonesco (Scena dla Dorosłych - Olsztyński Teatr Lalek ), Międzynarodowy Festiwal WALIZKA w Łomży -wyróżnienie dla spektaklu nagroda aktorska. Nagrody i odznaczenia
Nagroda Rektora PWST w Warszawie dla Przodującego Absolwenta Uczelni (1973)
Nagroda imienia L.Schillera (Zarząd Główny SPATiF - 1973 )
Odznaka Honorowa"Zasłużonym dla Warmii i Mazur" (1977 )
Srebrny Krzyż Zasługi (1977 )
Odznaka"Zasłużony Działacz Kultury" (1975 )
Odznaka "Za Zasługi dla Województwa Toruńskiego" (1982 )
Laureat Złotej Dziesiątki (Gazeta Olsztyńska 2002)
Nagroda Prezydenta Miasta Olsztyn (2003 )
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski ( 2003 )
Srebrny Medal "Gloria Artis"(2008)
Honorowa Odznaka "Za Zasługi dla Woj. Warmińsko-Mazurskiego (2011)
