Mieczysława Ćwiklińska
Aktorka teatralna i filmowa, śpiewaczka (sopran).
Właściwie Mieczysława Trapszo, pseudonim Gryf, Lińska Urodziła się 1 stycznia 1879 w Lublinie, zmarła 28 lipca 1972 w Warszawie.
Pochodziła ze słynnego polskiego rodu teatralnego Trapszów. Była córką Marcelego Trapszy i Aleksandry Trapszo z Ficzkowskich. Wykształcenie wokalne zdobyła w Paryżu u Jana Reszke.
Na scenie teatralnej zadebiutowała 2 grudnia 1900 w roli Helenki w „Grubych rybach” Michała Bałuckiego w Teatrze Ludowym w Warszawie. Od tego czasu była członkiem zespołu operetki Warszawskich Teatrów Rządowych. 5 stycznia 1901 wystąpiła po raz pierwszy w Teatrze Nowości jako Kasia („Gwałtu, co się dzieje”). W latach 1907–1908 przebywała w Paryżu, gdzie kształciła głos u prof. Giulianiego. Od 1909 roku nagrywała dla Syreny Rekord. W czasie I wojny światowej występowała za granicą (Francja, Rosja). Do kraju powróciła w 1918. Od 1922 należała do zespołu Teatru Polskiego, później do Teatru Narodowego. W tym okresie była primadonną operetkową i ulubienicą Warszawy. W sezonie 1926/1927 wraz z Antonim Fertnerem utworzyła teatr komedii i farsy "Teatr Ćwiklińskiej i Fertnera" w Warszawie przy Nowym Świecie 63.
W filmie zadebiutowała w wieku 54 lat rolą Idalii w filmie „Jego ekscelencja subiekt” (1933). Wystąpiła w wielu polskich filmach, była uznawana za jedna z najwybitniejszych aktorek komediowych. W 1937 została odznaczona Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej. Znana była głównie jako aktorka komediowa i charakterystyczna. Często grała role kobiet starszych, o zabarwieniu charakterystycznym. Tworzyła postaci zabawne, a nawet karykaturalne. W początkach drogi artystycznej Ćwiklińska występowała też w rolach operetkowych i operowych w Warszawie, Berlinie i Dreźnie.
W czasie okupacji niemieckiej pracowała w Warszawie jako kelnerka w kawiarniach "Cafe Bodo" i "U Aktorek". Podczas Powstania Warszawskiego była w Leśnej Podkowie, po jego upadku pojechała do Zakopanego.
Po II wojnie światowej zamieszkała w Krakowie gdzie też występowała, a od 1950 roku aż do śmierci grała w Warszawie w Teatrze Polskim i Nowym. Jej rola Babki w spektaklu „Drzewa umierają stojąc” zagrana po raz pierwszy 1 listopada 1958 Teatrze Rozmaitości była jej ostatnią słynną rolą. Aktorka grała ją do kwietnia 1971 roku, występując w niej około 1500 razy. Jej jubileusz siedemdziesięciolecia pracy aktorskiej miał miejsce 2 grudnia 1970 w Lublinie w Teatrze na scenie im. Osterwy. W 1971 roku odbyła tournee po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie na zaproszenie amerykańskiej Polonii.
W ostatnich latach życia stała się na wpół ociemniała, jednak nadal występowała na scenie starannie to ukrywając.
W 1937 została odznaczona Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury. W 1949 Prezydent RP Bolesław Bierut nadał jej Order Sztandaru Pracy II klasy. W 1959 została odznaczona Orderem Sztandaru Pracy I klasy. W 1955 otrzymała Państwową Nagrodę Artystyczną I stopnia. W 1959 Jerzy Macierakowski i Wojciech Natanson napisali książkę Mieczysława Ćwiklińska. W 1976 roku ukazała się książka Alicji Okońskiej i Andrzeja Grzybowskiego „Rozmowy z panią Miecią”, która powstała na podstawie wspomnień Ćwiklińskiej oraz przeprowadzonych z nią rozmów. W 1988 Maria Bojarska napisała biografię aktorki Mieczysława Ćwiklińska.
Była trzykrotnie zamężna. 7 VII 1897, zaraz po ukończeniu pensji wyszła za mąż za Zygmunta Bartkiewicza i przeniosła się do Łodzi. Po rozstaniu w 1899 powróciła do Warszawy i prowadziła dom mód. Powtórnie wyszła za mąż 15 VI 1919 w Warszawie, za handlowca Henryka Madera, z którym rozwiodła się w 1928. Po raz trzeci wyszła za mąż w 1933 roku, za Mariana Steinsberga (Szteinsberga) – wydawcę i księgarza, z którym rozstała się w 1939.
Została pochowana w Alei Zasłużonych Cmentarza Powązkowskiego. W 2012 jedną z warszawskich ulic nazwano jej nazwiskiem.
rk
Źródło: Wikipedia
Pochodziła ze słynnego polskiego rodu teatralnego Trapszów. Była córką Marcelego Trapszy i Aleksandry Trapszo z Ficzkowskich. Wykształcenie wokalne zdobyła w Paryżu u Jana Reszke.
Na scenie teatralnej zadebiutowała 2 grudnia 1900 w roli Helenki w „Grubych rybach” Michała Bałuckiego w Teatrze Ludowym w Warszawie. Od tego czasu była członkiem zespołu operetki Warszawskich Teatrów Rządowych. 5 stycznia 1901 wystąpiła po raz pierwszy w Teatrze Nowości jako Kasia („Gwałtu, co się dzieje”). W latach 1907–1908 przebywała w Paryżu, gdzie kształciła głos u prof. Giulianiego. Od 1909 roku nagrywała dla Syreny Rekord. W czasie I wojny światowej występowała za granicą (Francja, Rosja). Do kraju powróciła w 1918. Od 1922 należała do zespołu Teatru Polskiego, później do Teatru Narodowego. W tym okresie była primadonną operetkową i ulubienicą Warszawy. W sezonie 1926/1927 wraz z Antonim Fertnerem utworzyła teatr komedii i farsy "Teatr Ćwiklińskiej i Fertnera" w Warszawie przy Nowym Świecie 63.
W filmie zadebiutowała w wieku 54 lat rolą Idalii w filmie „Jego ekscelencja subiekt” (1933). Wystąpiła w wielu polskich filmach, była uznawana za jedna z najwybitniejszych aktorek komediowych. W 1937 została odznaczona Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej. Znana była głównie jako aktorka komediowa i charakterystyczna. Często grała role kobiet starszych, o zabarwieniu charakterystycznym. Tworzyła postaci zabawne, a nawet karykaturalne. W początkach drogi artystycznej Ćwiklińska występowała też w rolach operetkowych i operowych w Warszawie, Berlinie i Dreźnie.
W czasie okupacji niemieckiej pracowała w Warszawie jako kelnerka w kawiarniach "Cafe Bodo" i "U Aktorek". Podczas Powstania Warszawskiego była w Leśnej Podkowie, po jego upadku pojechała do Zakopanego.
Po II wojnie światowej zamieszkała w Krakowie gdzie też występowała, a od 1950 roku aż do śmierci grała w Warszawie w Teatrze Polskim i Nowym. Jej rola Babki w spektaklu „Drzewa umierają stojąc” zagrana po raz pierwszy 1 listopada 1958 Teatrze Rozmaitości była jej ostatnią słynną rolą. Aktorka grała ją do kwietnia 1971 roku, występując w niej około 1500 razy. Jej jubileusz siedemdziesięciolecia pracy aktorskiej miał miejsce 2 grudnia 1970 w Lublinie w Teatrze na scenie im. Osterwy. W 1971 roku odbyła tournee po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie na zaproszenie amerykańskiej Polonii.
W ostatnich latach życia stała się na wpół ociemniała, jednak nadal występowała na scenie starannie to ukrywając.
W 1937 została odznaczona Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury. W 1949 Prezydent RP Bolesław Bierut nadał jej Order Sztandaru Pracy II klasy. W 1959 została odznaczona Orderem Sztandaru Pracy I klasy. W 1955 otrzymała Państwową Nagrodę Artystyczną I stopnia. W 1959 Jerzy Macierakowski i Wojciech Natanson napisali książkę Mieczysława Ćwiklińska. W 1976 roku ukazała się książka Alicji Okońskiej i Andrzeja Grzybowskiego „Rozmowy z panią Miecią”, która powstała na podstawie wspomnień Ćwiklińskiej oraz przeprowadzonych z nią rozmów. W 1988 Maria Bojarska napisała biografię aktorki Mieczysława Ćwiklińska.
Była trzykrotnie zamężna. 7 VII 1897, zaraz po ukończeniu pensji wyszła za mąż za Zygmunta Bartkiewicza i przeniosła się do Łodzi. Po rozstaniu w 1899 powróciła do Warszawy i prowadziła dom mód. Powtórnie wyszła za mąż 15 VI 1919 w Warszawie, za handlowca Henryka Madera, z którym rozwiodła się w 1928. Po raz trzeci wyszła za mąż w 1933 roku, za Mariana Steinsberga (Szteinsberga) – wydawcę i księgarza, z którym rozstała się w 1939.
Została pochowana w Alei Zasłużonych Cmentarza Powązkowskiego. W 2012 jedną z warszawskich ulic nazwano jej nazwiskiem.
rk
Źródło: Wikipedia
